Ukuhamba epaki

Written stories

Ukuhamba epaki

Author

Ibhalwe nguHagen Engler

Illustrator

Imifanekiso nguNatalie Hinrichsen

ULiso uyakuthanda ukungena ku-inthanethi. Isizindalwazi sakhe asithandayo sinakho konke akudingayo ukuze azithokozise.

Ufunda izinhlobo eziningi zomdanso. Ufunda okungamaqiniso abengawazi ngemvelo. Uzitholela abangani emhlabeni wonke.

“Make siyohamba epaki,” kusho uBaba, esusa amehlo akhe ku-laptop. “Kungcono ngibe ku-inthanethi,” kusho uLiso.

“Ngingadlala, ngingafunda, futhi ngingazivocavoca,” kusho yena. “Kungani-ke ngidinga ukuya kwenye indawo?” “Hhayi-ke,”

kusho uBaba. “Kukhona izinto eziwumlingo emhlabeni wangempela…” “Kwakuhle lokho,” kusho uLiso.

 

“Kuzwakala kukuhle kakhulu!” “Bekunjalo,” kusho uThalia. “UMama uthe bekuyinyoni yenduna. Ibilethe ukudla esidlekeni.”

UThalia wayekhathele kakhulu ukuthi angadansa, ngakho-ke uLiso wabhalela umngani wakhe u-Ina umqhafazo. “Make

siyodlala epaki lokuchitha isizungu laku-inthanethi,” kusho uLiso. “Angeke ngikwazi,” kuphendula u-Ina. “Ngiya epaki nabazali

bami. Emhlabeni wangempela!” “Kulungile,” kusho uLiso. “Ngizokhuluma nawe ekuhambeni kwesikhathi.”

ULiso wayicabangisisa le ndaba. Wase ememeza. “Baba!” kumemeza yena. “Masiyohamba epaki!”

UBaba wavala i-laptop yakhe. Ku-inthanethi, uLiso ahlangene nomngani wakhe uJamila. “Bewenzani?” kubuza uJamila.

“Angenzanga lutho olutheni,” kusho uLiso. “Bengiku-inthanethi.” “Kwakuhle,” kusho uJamila. “Besiyohamba epaki. Sibone

izinhlobo ezahlukene zezinyoni. Sibone ihlokohloko lakha isidleke ngasechibini!” “Kwakuhle lokho!” kusho uLiso. “Kuzwakala

kukuhle kakhulu.” “Bekunjalo,” kusho uJamila. “UBaba uthe yinyoni yenduna ebeyakha isidleke, eyensikazi iyile yayosihlola.

Angicabangi ukuthi isithandile, ivele yasihlakaza sonke!” ULiso wayokhuluma nomngani wakhe uThalia. “Make sidanse,”

kusho uLiso. “Emva kwesikhashana, kusho uThalia. “Ngikhathele, kade ngiyogijima. “Uyogijima? kubuza uLiso.

 

“Ubugijima kuphi?” “Besigijima ehlathini elihle,” kusho uThalia. “Sibone impunzi, inkawu, kanye nomkholwane, onomlomo

osawolintshi kanye nesisila eside!” Epaki, uLiso kanye noBaba wakhe babona inyoni enombala oluhlaza okwesibhakabhaka

ogqamile enogedla olude oluluhlaza okotshani. “Ewu,” kusho uLiso, “kazi uhlobo luni lwenyoni-ke lolu!” “Ngicabanga ukuthi

umkholwane waseKnysna,” kusho uBaba. “Make sizame ukuwulandela.” Inyoni yandiza isuka phezulu kwesinye isihlahla iya

kwesinye. Inyoni yahlala egatsheni lesihlahla. Inyoni yehlela esigqikini somkhovu. ULiso kanye noBaba wakhe bayilandela,

begijima indlela yonke.

 

“Liso, awuyibingeleli ngani,” kubuza uBaba. “Mhlawumbe umkholwane womlingo nje?” ULiso wathi

ukukhwehlela kancane…  “Sawubona bo,” kusho izwi. “Wenzani lapha?” ULiso kanye noBaba wakhe bahlahla amehlo…

Eceleni kwabo, phakathi nepaki, kwakukhona uJamila, uThalia kanye no-Ina, nabazali babo! “Nankuya usuka futhi

umkholwane,” kumemeza uLiso.  “Make siwulandele!” “Lezi zinyoni zisisuse ezikrinini zethu, zasikhipha ezindlini, zasiyisa

emvelweni ndawonye,” kusho uBaba kaLiso. “Vele phela ziyizinyoni zomlingo.”

 

Okokuzithokozisa kwakwaNal’ibali

Imibono okungaxoxwa ngayo

Yini oyenzayo ukuze uzijabulise? Uxhumana kanjani nabangani bakho? Iyini i-inthanethi?

Ezibonakalayo

Iyiphi indawo yangaphandle oyithanda kakhulu? Dweba isithombe sakho ulapho

Ukufunda

Yiba umseshi wendaba!  Zingaki izinhlobo zezinyoni ezishiwo endabeni? L\ Ungakwazi yini ukuthola amagama ezilwane

zasendle ezimbili?  Yimupni umusho okutshela ukuthi uLiso ubesewushintshile umqondo ngokuya epaki? Zingaki izindlela

ezihlukile uLiso axhumana ngazo nabangani bakhe?

Ukubhala

Bhala umyalezo okungenzeka uLiso uwubhalele omunye umngani lapho efika ekhaya evela epaki.

Umsebenzi wezandla

Ssebenzisa amagatsha amancane, utshani namacembe ukuze wakhe isidleke senyoni. Ukusebenza Yenza sengathi uhamba epaki:

zelule ukuze ubone ingaphezu lesihlahla, lala phansi ukuze ubone izitshalo nezilwane ezisemhlabathini bese ulandela inyoni

endiza phezu kwesihlahla iya kwesinye isihlahla.