Kuhamba ephakhi | Nal'ibali
Home | Written stories | Multilingual stories | Kuhamba ephakhi

Written stories

Kuhamba ephakhi

Author

Ibhalwe nguHagen Engler

Illustrator

Imidvwebo idvwetjwe nguTamsin Hinrichsen

Liso uyatsandza kungena ku-inthanethi. Iwebhusayithi layitsandza kakhulu kwendlula inako konkhe lakudzingako kutsi

atijabulise. Ufundza lonkhe luhlobo lwemidanso. Ufundza emaciniso laletsa umndlandla ngemvelo.

Utfola bangani labesuka emhlabeni wonkhe. “Asesihambe siye ephakhi,” kwasho Babe asusa emehlo akhe kumatsangeni wakhe.

“Ngingamane ngibe ku-inthanethi,” kwasho Liso. “Ngingadlala, ngingafundza, futsi ngingativocavoca,” Kwasho yena.

“Kungani ngidzinga kuhamba ngiye encenye?” “Kuhle,” kwasho Babe. “Kukhona tintfo letisamlingo emhlabeni wangempela...”

 

impunzi nengobiyane, nensingizi lenemlomo loliwolintji nemsila lomudze!” “Hhayi bo,” kwasho Liso.

“Loko kuvakala kumangalisa!” “Bekungiso,” kwasho Thalia. “Make watsi bekuyinyoni lendvuna.

Beyiletsa kudla lapha kulesidleke. Thalia bekadzinwe kakhulu kutsi abengadansa.

Ngakoke Liso wase ubhalela umngani wakhe Ina. “Ngeke ngikhone,” kwaphendvula Ina.

“Ngiyahamba ngiya ephakhi nebatali bami. Emhlabeni wangempela!” “Kulungile,” kwasho Liso.

“Ngitawukhuluma nawe kamuva.” Liso wacabanga kadze futsi kalukhuni. Leso sikhatsi wabese uyamemeta.

“Babe!” kumemeta yena. “Asihambe siye ephakhi!” Babe wavala matsangeni wakhe.

Ku-inthanethi, Liso wahlangana nemngani wakhe Jamila. “Yini lobekadze uyenta?” kwabuta Jamila.

“Kute lokuningi,” kwasho Liso. “Bengiku-inthanethi-nje.” “Kukahle,” kwasho Jamila.

“Sahamba saba neluhambo ephakhi. Sabona tonkhe tinhlobo tetinyoni.

Site sabona ngisho nelihlokohloko lakha sidleke eceleni kwelichibi! “Hawu yewena!” kwasho Liso.

 

“Loko kuvakala kuletsa umdlandla.” “Kuhle,” kwasho Jamila. “Babe wami utsite lenyoni lendvuna beyakha sidleke, bese lena

lensikati beyisihlola. Angicabangi kutsi isitsandzile, isidzabule sonkhe lesidleke! Leso sikhatsi, Liso wakhuluma nemngani

wakhe Thalia. “Asente umdanso,” kwasho Liso. “Ngesikhashana lesincane,” kwasho Thalia.

“Ngidzinwe ngulokugijima kwami.” “Kugijima?” kwabuta Liso. “Ngukuphi lapho ugijime khona?”

“Sigijime sendlula ehlatsini lelihle,” kwasho Thalia. “Sibone Lena ephakhi, Liso naBabe wakhe babona inyoni legcamile

leluhlata sasibhakabhaka lenesichova lesidze. “Hhawu,” kwasho Liso. “Ngifisa kwati kutsi luhlobo luni lwenyoni lolu!”

 

“Ngicabanga kutsi ligwalagwala laseKnysna,” kwasho Babe. “Asetame kuyilandzela.” Lenyoni yandiza isuka esicongweni

sesihlahla iye esicongweni sesihlahla. Lenyoni yafike yaphumula egaleni lesihlahla. Lenyoni yahlala etukwesayikhadi.

Liso naBabe wakhe bagijima bayilandzela yonkhe indlela. “Liso, kungani ungasho kutsi sawubona,” kwasho Babe.

“Mhlawumbe ligwalagwala lemlingo?” Liso walungisa umphimbo wakhe… “Sawubona lapho,” laphuma livi. “Yini lena loyenta

lapha?” Emehlo aLiso naBabe avuleka kakhulu… Khona lapho eceleni kwabo, emkhatsini wephakhi, bekunaboJamila, Thalia

na-Ina, banebatali babo. “Nalo lihamba leligwalagwala futsi,” Liso wamemeta. “Asililandzele!” “Letinyoni leti tisisuse etikrinini

tetfu, tasikhipha etindlini, futsi site kulemvelo sindzawonye.” kwasho Babe waLiso. “Tinyoni temlingo empeleni.

 

Kwekutijabulisa kwakaNal’ibali

Imibono lokungakhulunywa ngayo

Yini loyentako kute kutsi utijabulise? Uchumana kanjani nebangani bakho? Yini i-inthanethi?

Lokubukwako

Nguyiphi indzawo lengaphandle loyitsandzako? Dvweba sitfombe sakho ulapho.

Kufundza

Bani ngumseshi!  Tingaki tinyoni letehlukile letishiwo kulendzaba?  Ungawatfola emagama etilwane tasehlatsini letimbili? Nguyiphi imisho lekutjela kutsi Liso untjintje ingcondvo yakhe ngekuya epaki? Tingaki tindlela letehlukene Liso lelinato lachumana nato nebangan bakhe?

Bhala

Bhala umlayeto wengcikitsi lekungenteka kutsi Liso uyibhalele lemunye umngani wakhe ngalesikhatsi afika ekhaya abuya epaki.

Umsebenti wetandla

Sebentisa tinsaba, tjani kanye nemacembe utakhele sakho sidleke senyoni.

Kulingisa

Hamba uye epaki loyicabangako: telule unwebeke kute ukhone kubona kutsi yini lena lesetulu etihlahleni, guca phasi ubuke titjalo netilwane letisemhlabatsini uphindze futsi ulandzele inyoni lendizako isuka kulinye ligala iye kulelinye.