Ḽiṅwe ḓuvha tshikoloni, Mudededzi Vho-Jane vho vha vhudza nga ha vharuṅwa. Sharon o takadzwa nga zwe a zwi guda lwe musi mme awe vha tshi tou swika hayani ḽeneḽo ḓuvha, a vha vhudza zwithu zwoṱhe zwavhuḓi zwine zwa itwa nga vharuṅwa.

“Mma, muruṅwa u hani?” a vhudzisa musi a tshi khou ḽa tshidyangudyangu tsha nga murahu ha musi tshikolo tsho no bva.

“A thi ḓivhi, gomba komba ḽanga. Mudededzi Vho-Jane vho ri muruṅwa u hani?” hu vhudzisa Mma.

[a/w 01]

“Vho ri arali ra mu vhona ri ḓo zwi ḓivha uri ndi muruṅwa,” u ralo Sharon, a tshi khou femuluwa. U tama ngavhe Mudededzi Vho-Jane vho vha vho vha vhudza nḓila ine muruṅwa a vha ngayo. Zwo vha zwi tshi ḓo thusa Sharon u ḓivha nḓila zwine a tea u zwi sedza!

“Naa a ni tendi zwe Mudededzi Vho-Jane vha ni vhudza zwone?” hu vhudzisa Mma.

“A thi ḓivhi. Ndi khou ḓivhudzisa uri ndi ḓo ḓivha hani muruṅwa arali ndi sa ḓivhi zwine nda tea u zwi sedza,” u ralo Sharon. Ndi izwi a tshi fhedza u ḽa tshidyangudyangu tshawe, a vhea phuleithi na khapu kha sinki khishini.

“Ndi humbela ni ḓe ni nthuse u kunakisa ṱafula,” vha ralo Mma. “Dzhiani makanda ni a pose kha bini ya mupfudze, ni tshi fhedza ni dzhie na vhurofho ni vhu vhee.”

“Ndi ḓo ita nga u ralo, Mma,” u ralo Sharon nahone a mbo ḓi ita zwe mme awe vha mu humbela uri a zwi ite.

Musi khotsi awe vha tshi bva mushumoni eneo madekwana, Sharon a gidima a vha ṱanganedza muṋangoni. A dzhia bege yavho ya mushumoni a vha farela yone. Khotsi awe vha mu kuvhatedza nahone vha ṅwethuwa.

“Baba, ndi na mbudziso,” ndi Sharon a no ralo a songo vhuya a vha ṋea tshikhala uri vha thome vha dzule fhasi.

“Zwo luga gomba komba ḽanga, ni khou ṱoḓa u vhudzisa mini?” ndi khotsi awe vha no ralo vho ṅwethuwa zwihulu.

“Baba, muruṅwa u hani?”

“Eeh, vharuṅwa ndi vhavhuḓi, vha na vhuthu nahone vho naka,” ndi khotsi awe vha no ralo.

“Ndi a zwi ḓivha. Na Mudededzi Vho-Jane vho ralo. Fhedzi tshine nda ṱoḓa u tshi ḓivha ndi uri vharuṅwa vha hani zwa vhukuma?” ndi Sharon a no ralo.

Khotsi awe vha mu sedza nahone vha humbulanyana. Nga murahu vha ri, “Musi vhege i tshi fhela ri ḓo ṱuwa ra ya u ṱoḓa muruṅwa.”

Sharon a takala zwihulu. “Vha a ḓivha uri ri ḓo mu ṱoḓela ngafhi?” a vhudzisa o mangala. “Mma” a huwelela. “Baba vha a ḓivha hune ra nga wana hone vharuṅwa!”

“Ndi zwavhuḓi badi hezwo, Sharon. Ndi takalela uri ni ḓo fheleledza no wana phindulo ya mbudziso yaṋu,” vha ralo Mma. Vha lavhelesa khotsi a Sharon vha tshi khou ṅweṅwela zwihulu.

Nga tsha matshelo nga matsheloni musi e thekhisini i yaho tshikoloni Sharon a vhudza khonani dzawe dzoṱhe uri u ḓo vhona muruṅwa mafheloni a vhege. Khonani dzawe dza ṅwethuwa nga vhulenda ngauri dzi funa Sharon, fhedzi vho vha vha sa tendi zwe a zwi amba.

Ndi izwi-ha a tshi vhudza mudededzi wawe zwe a dzudzanya u zwi ita mafheloni a vhege. Mudededzi Vho-Jane vha mu humbela uri nga Musumbuluwo a ḓe a ime phanḓa ha kilasi a vha vhudze zwoṱhe zwe a zwi ita.

Sharon a vuwa nga Mugivhela hu tshee matsheloni-tsheloni a ita mishumo yawe. Nga murahu ha zwenezwo a ṱamba, a ambara zwavhuḓi nahone a ḽa zwiḽiwa zwa nga matsheloni. A lindela khotsi awe uri vha lugele u ṱuwa nae. Nga murahu ha tshifhinganyana vha dzhena nḓilani, Sharon o vha o dzula tshiduloni tsha nga murahu goloini o ḓivhofha nga bannda.

“Baba, ndi kule?” a vhudzisa o takala.

“Ri ḓo swika hu si kale,” vha ralo vha tshi khou ṅwethuwa. Vha reila lwa tshifhinganyana vha mbo ḓi swika vha ima hayani ha vhalala.

“Ro swika,” vha ralo Baba vha tshi khou vhofholola bannda ḽa goloi.

“Hafha ndi hayani ha vhalala musi?” Sharon o vha o ḓaḓa. Vharuṅwa vha ṱoḓa’ni hayani ha vhalala?

“A u vhoni-ha! Ndi matsheloni avhuḓi vhathu,” a ralo muṱhannga a tshi khou ya khavho. “Ndi fulufhela uri ndi inwi Sharon. Ndo ṅwala mutevhe wa zwithu zwine na nga ri thusa ngazwo fhano hayani ṋamusi.” A ṅwethuwa o sedza Sharon nahone a ṋea khotsi awe bammbiri.

Khotsi awe vha vhala mutevhe wa zwenezwo zwithu. Sharon o thoma nga u thusa Khotsi awe u swiela dzharaṱa. Vha tshi fhedza vha kunakisa zwidulo zwine vhalala vha dzula khazwo musi vha tshi ora ḓuvha. Sharon a ita mushumo wawe nga u ṱavhanya uri musi a tshi fhedza khotsi awe vha mu ise u yo vhona muruṅwa.

“Ri tshi fhedza hafha, ri ḓo ya u kunakisa holo ya u ḽela,” vha ralo Baba. Vha swiela, vha phumula buse nahone vha pholisha u swikela zwithu zwoṱhe zwi tshi penya nahone zwo kuna.

Tsha mbo ḓi swika tshifhinga tsha zwiḽiwa zwa nga masiari. Sharon na khotsi awe vha ṱamba zwanḓa na tshifhaṱuwo vha ya holoni ya u ḽela. Henengei Sharon a thusa u avha zwiḽiwa, a tshi fhedza a dzula fhasi na vhaṅwe a ḓiphina nga u thetshelesa musi vhathu vha tshi khou anetshela zwiṱori zwavho zwa kale. Vha tamba na muravharavha. Ndi izwi-ha muṅwe wa vhenevho vhakegulu a tshi ri kha Sharon, “Ni tou vha muruṅwa ni a ḓivha,” a mu kuvhatedza zwihulu.

“Ni pfi nnyi muruṅwa wanga,” ha vhudzisa muṅwe mukegulu.

“Ndi pfi Sharon,” a fhindula a tshi khou ṅwethuwa, ndi izwi-ha a tshi gidimela ha khotsi awe.

“Vhakegulu vho mmbidza muruṅwa. Ndi izwi-ha ndi tshi humbula uri vho vha vho tea u ntsumbedza muruṅwa ṋamusi, Baba,” a ralo Sharon.

Khotsi awe vha ṅwethuwa nahone vha sumba zwifanyiso zwavho kha tshivhoni tshe tsha vha tshi henefho tsini. “Sharon, yeneyo ndi nḓila ine muruṅwa a vha ngayo.”

[a/w 02]

Sharon a ḓisedza lwa tshifhinganyana nahone a ṅwethuwa. O vha a tshi tou ri Musumbuluwo u swika lini uri a ṱalutshedze khonani dzawe na mudededzi nḓila ye a ḓiphina ngayo nga u ita mushumo wavhuḓi wa u vha muruṅwa.

[Get story active!] Itani uri tshiṱori tshi nyanyule!

• Ni vhona u nga vharuṅwa vha hani? Olani tshifanyiso tsha muruṅwa. Gerani labi ni ḽi nambatedze uri ḽi vhe zwiambaro ni shumise uḽu kana thambo u ita mavhudzi.
• Ṅwalani tshirendo tshine tsha ri vhudza zwine na zwi humbula nga ha vharuṅwa.
• Itani mudzio ni u ṅwale uri “nṋe ndi muruṅwa waṋu” ni u ṋee muthu ane na mu funa. Humbelani onoyo muthu uri a dzhie wonoyo mudzio a dzhenise notsi ṱhukhu dza zwithu zwi sa konḓi – zwi ngaho Nnyiteleni tie – zwine a ḓo ṱoḓa uri ni mu itele zwone. Musi nyimele i tshi tenda, ni nga kha ḓi dzhia dzenedzo notsi na vhala na itela muthu ane na mu funa tshiṅwe tshithu tshavhuḓi.