Imbuzulwane neliphela
Home | Written stories | Multilingual stories | Imbuzulwane neliphela

Written stories

Try our growing collection of stories to print out or read aloud at home with the whole family.

Imbuzulwane neliphela

Author

Ibhalwe nguMadikapi Pulane Mahlasela

Illustrator

Imidvwebo yentiwe ngu-Magriet Brink na-Leo Daly

Ngalobunye busuku lobushisako ehlobo, liphela lahamba kancane etafuleni lasekhishini. Belidla timvutfu tesinkhwa letisetikwalelitafula lebetishiywe ngulomndeni, lobosewulele emibhedzeni yawo. Ngemuva kwaloko leva umsindvo. Bzzzz, bzzzz! “Yini leyo?” kubuta liphela. Lacalata kodvwa alibonanga lutfo. Ngemuva kwaloko lawuva futsi lomsindvo. Bzzzz, bzzzz! “Ngubani lona lobanga lomsindvo locansulako?” kuhleba leliphela. “Ngiyimbuzulwane,” kuphendvula livi lelitsite. “Ungubani wena? Futsi kungani ukhulumela phansi?” Leliphela lacalata. “Ukuphi” libuta. “Kufanele kutsi umncane kakhulu ngoba angikuboni.

 

Ngiyetsemba kutsi uyati kutsi ngimi ibhosi lapha” Lembuzulwane yahlala etafuleni eceleni kwaleliphela. “Nguwe ibhosi?” kusho lembuzulwane ngelivi lekwedzelela. Leliphela alikutsandzanga nakancane loko. “Ngimi ibhosi lapha. Labantfu nabangikhandza ngidla kudla kwabo, bayakuyekela bangasakudli. Kubese kuba kwami, lokukhombisako kutsi bayangihlonipha futsi bayangesaba,” kuchosha leliphela. Ngemuva kwaloko lafulatsela lembuzulwane lahamba laya esinkini lapho bekunetitja lelingcolile khona lacala kudla kudla lokusele emapuledini. Ngaso sonkhe leso sikhatsi, lembuzulwane yayibukisise leliphela ngekucophelela.

                                                                                                                                                                   

Ngemuva kwaloko yandiza ngasenhloko yaleliphela, ngaso sonkhe sikhatsi yenta umsindvo lotsi bzzzz, bzzzz. “Nangabe uyibhosi, kungani udla kudla kwabo lokusele?” kubuta imbuzulwane. Leliphela laphakamisa lunyawo lalo langaphambili kuze lisuse lembuzulwane, kodvwa lembuzulwane yachubeka ibangela leliphela umsindvo. Ngekuhamba kwesikhatsi, leliphela latsi, “Ngicela uyekele kubanga loyo msindvo lowesabekako?

Labantfu nabangasikhandza, batasipitjita sobabili.” “Angibesabi labantfu!” kuphendvula lembuzulwane. “Ngiyabaluma nginatse nengati yabo. Nabetama kungipitjita, ngiyavika futsi ngichezuke bese ngiyanyamalala. Nasebacabanga kutsi ngihambile, ngiyabuya futsi! Umsindvo lengiwubangako uyabahlanyisa. Batimbonya ngetingubo ngisho noma kushisa. Futsi nangibaluma, kuba nelicubuta lelilumako.” Ngemuva kwaloko lembuzulwane yahlekelela. Kungakatelelwe lotsite wakhanyisa lilambu lasekhishini. Kwangena indvondza ekhishini yaya esinkini yagcwalisa ingilazi ngemanti laphuma empompini. Leliphela ngekushesha labaleka langena esikhaleni lesingemuva kwesivalo labhaca.

                                                                                                                                                                      

Lembuzulwane yabonakala ingakakhatsateki nakancane. Yachubeka ibanga umsindvo, indiza isuka kulenye indzawo iya kulenye naseceleni kwalendvodza njengoba inatsa emanti. Ekucaleni, lendvodza yetama kuphunga lembuzulwane ngesandla iyicosha. Kodvwa yachubeka ibanga umsindvo ngasenhloko yayo. Lendvodza kwayicansula kakhulu loko yadzimate yatsatsa sicatfulo sayo sekuhamba endlini yayiphunga ngaso. Kodvwa lembuzulwane ngemoya lophansi yayindiza iya ngalapha nangalapha enhloko yayo lendvodza, ibanga umsindvo wayo locansulako. Ekugcineni, lendvondza yadvuba, yacisha lelilambu yabuyela yayolala. 

“Ngicabanga kutsi ngitawuhlala sikhashana langibhace khona,” kucabanga leliphela. “Angati kutsi lembuzulwane iye kuphi futsi angiciniseki kutsi kuphephile yini kutsi ngiphume.” Futsi yenta kahle kuhlala ibhacile ngoba imbuzulwane yase indizile yaya ekamelweni lebantfwana futsi yayibanga umsindvo etinhloko tabo. “Babe!” kumemeta lomunye webantfwana. “Kunembuzulwane ekamelweni letfu. Sicela ute utosisita.” Loko kwenta wonkhe lomndeni wavuka, futsi ngekushesha bonkhe besebafuna ekamelweni ngalinye baphetse imicamelo neticatfulo tasendlini, balungele kuyibulala lembuzulwane.

Kodvwa, ngaso sonkhe sikhatsi nabayibona lembuzulwane, yayivika kalula ichezuke futsi inyamalale. Loku kwenteka sikhatsi lesidze, ekugcineni, labantfu badvuba. Bahamba babuyela embedzeni badvonsa tingubo tabo bambonya tinhloko, ngisho noma bekushisa kakhulu kutsi bangenta loko. Lembuzulwane nayindiza ibuyela ekhishini, leliphela laphuma lapho belibhace khona. “Hawu, ngijabulile,” lisho kulembuzulwane. “Wente bonkhe labantfu kutsi bagijime yonkhe indzawo betama kukubamba, kodvwa kute lokhonile.” “Ngikutjelile kutsi angesabi muntfu. Nyalo ngitjele, ucabanga kutsi ngubani loyibhosi mbamba?” kubuta lembuzulwane. “Ngalokucinisekile nguwe!” kuphendvula leliphela. “Ungaba mncane, kodvwa ubehlulile labantfu.

“Ngiyajabula kutsi siyavumelana kuloko,” kusho lembuzulwane ngekutigcabha. “Kusukela nyalo, ungangibita nangabe labantfu bakuhlupha.” “Ngitawenta njalo, ngiyabonga kakhulu,” kuphendvula leliphela njengoba ligijima liyofuna letinye timvutfu tekudla. Kusukela ngalelo langa kuchubeke, leliphela nalembuzulwane kwaba bangani labakhulu futsi kwasebenta ndzawonye kuze kucansule labantfu ngelizinga lolungakhona ngalo!

Yenta indzaba ibe nemdlandla!

  •  Cabanga ngako konkhe lokudaliwe lokucansula bantfu: timbuzulwane, timphungane, emaphela nanoma ngukuphi lokunye lokwatiko. Ngukuphi lokucansula kakhulu? Kungani ucabanga kanjalo?
  •  Bhala inkhondlo ngakunye noma letinyenti taletintfo letidaliwe letingenhla. Cabanga ngekutsi tibukeka njani, indlela letihamba ngayo, umsindvo letiwentako netintfo letitentako leticansula bantfu noma tibesabise.
  • Yakha sakho silokatana! Dvweba silokatana sakho. Bhala phansi kutsi sikhulu kangakanani, lesikudlako nemsindvo lesiwentako.