Jabu o vha e mutukana ane a funa nga maanḓa u tandula. O vha a tshi dzula muḓanani muṱuku ngei Kapa Vhubvaḓuvha na makhulutshisadzi, makhulutshinna, vhomakhadzi, vhomalume na vhazwala vhanzhi. Naho Jabu o vha a tshi anzela u tamba na vhazwala vhawe na dzikhonani, o vha a tshi funesa u tandula ḓakani ḽi re tsini hayani ha hawe.

Ho vha hu na zwithu zwinzhi zwine a nga zwi ita ḓakani. O vha a tshi nga sedza zwiṋoni, a ṱoḓa khumba kana a sedza madzhulu musi a tshi khou fhaṱa tshiulu.

Jabu o vha a tshi ḓiphina musi a tshi ya ḓakani ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe, fhedzi tshifhinga tshoṱhe zwo vha zwi tshi mu ṱungufhadza uri o vha a sa koni u vhudza vhabebi vhawe nga ha zwithu zwine a zwi ita.

Mme na khotsi a Jabu vha dzula ngei Mossel Bay kha ḽa Kapa Vhukovhela. Vho vha vha tshi rwela luṱingo vhege iṅwe na iṅwe, fhedzi Jabu o vha a tshi kona u amba navho lwa mimunithi i si gathi fhedzi nga ṅwambo wa uri muṅwe na muṅwe u ṱoḓa u amba navho.

“Nṋeeni ḽuṱingo. Ndi khou ṱoḓa u vhudzisa Makhadzi wanga zwiṅwe zwithu,” ndi muṅwe muzwala a no ralo.

“Ndi na mulaedza wa ndeme une nda khou ṱoḓa u u vhudza khotsi aṋu,” hu huwelela malume awe.

Musi o lindela u ṋewa luṱingo, Jabu o vha a tshi humbula nga ha zwithu zwi takadzaho zwe a zwi vhona zwe a vha a tshi ṱoḓa u zwi vhudza vhabebi vhawe. “Ndi ḓo vha vhudza nga ha ḓuvha ḽe nda vhona tshiṋoni tshihulwane tshi tshi bata mbevha. Hai! Ndi ḓo vha vhudza nga ha khumba dze nda dzi vhona dzi tshi khou ḽa maṱari ano matsheloni. Hai! Ndi ḓo vha vhudza nga ha madzhulu e nda a vhona a tshi khou dzhena kha vhurukhu hanga vhupfufhi. Hai! …” nahone a ḓelwa nga mihumbulo minzhi, ha vha izwi na zwiḽa.

Musi hu tshi swika tshifhinga tsha uri a ambe na vhabebi vhawe, Jabu u vha e na zwithu zwinzhi zwine a ṱoḓa u zwi amba lune musi a tshi fara luṱingo u sokou hwii, a si ḓivhe tshiṱori tshine a nga anetshela tshone.

Nga zwenezwo, iṅwe vhege mudededzi wawe, Vho-Nako, vha vhudza kilasi nga ha bugu yavhuḓi ine ya pfi dayari.

“Dayari ndi bugu i re na masiaṱari manzhi a u ṅwalela, vha ralo Vho-Nako vha tshi khou vhudza kilasi. “Ndi bugu yo khetheaho ngauri siaṱari ḽiṅwe na ḽiṅwe ndi ḽa ḓuvha ḽithihi ḽa ṅwaha u bva nga Phando u swika nga Nyendavhusiku. Ni nga i shumisa u ṅwala zwithu zwa ndeme zwe zwa itea nga ḓuvha. Ni nga dovha na swaya maṅwe maḓuvha, a ngaho ḓuvha ḽaṋu ḽa mabebo, uri ni kone u humbula u ita zwiṅwe zwithu nga ḽeneḽo ḓuvha.”

Zwenezwo zwa takadza Jabu!

“Hezwi ndi zwine nda zwi ṱoḓa!” a ḓivhudza o takala. “Ndi ṱoḓa dayari uri ndi kone u ṅwala zwithu zwoṱhe zwe nda zwi ita. Nga murahu ha zwenezwo ndi nga dzula fhasi nda vhona uri ndi zwifhio zwine nda ṱoḓa u zwi vhudza vhabebi vhanga musi vha tshi ri rwela luṱingo tshifhingani tshi ḓaho!”

Musi kilasi i tshi tou bva, Jabu a gidimela kha Vho-Nako, a vha vhudzisa arali vhe na dayari ine a nga i shumisa, naho i ya kale.

Mashudu mavhuya ndi uri Vho-Nako vho vha vho renga dayari ṱhukhu dzine vha ḓo dzi ṋea vhagudiswa vhane vha dzi ṱoḓa. Jabu o vha o takala nga maanḓa. “Ndo livhuwa zwone Vho-Nako. Ndi ya ndeme nga maanḓa kha nṋe!” a ralo a tshi khou ṅweṅwela.

Dayari yawe ntswa yo vha i ṱhukhu lune ya fhelela tshikwamani, nga zwenezwo o vha a tshi ṱuwa nayo huṅwe na huṅwe. Yo vha i ya muvhala wa lutombo, i na riboni ngomu. Vho-Nako vho amba uri a nga shumisa riboni u swaya siaṱari ḽine a ṱoḓa u ḽi vula.

“Gugu, kha vha vhone dayari yanga ntswa!” Jabu a vhidzelela musi a tshi tou swika getheni ḽa hayani a tshi bva tshikoloni. O vha o takala lwe a si vhone tivha ḽihulwane ḽi re na thophe phanḓa hawe. A ḽi tshabvanya nahone a phashamela ngomu! Vhathu vha tou fa nga zwiseo, vha sea vhukuma – na ene Jabu a thoma u ḓisea.

“Yuwii, Jabu,” Gugu vha ralo, “Ndo ni vhudza uri ni tea u litsha zwa u gidima-gima musi no takala. Ḓanu vhona zwino, no khakhaṱhela thophe! Fhedzi tshi takadzaho ndi uri dayari yaṋu ntswa a yo ngo nukala.”

“Ndi a zwi ḓivha, Gugu,” a ralo Jabu a tshi khou takuwa uri a ḓiukhuthe. “Fhedzi hetshi ndi tshithu tsha u thoma tshine nda ḓo ṅwala nga hatsho kha dayari yanga!”

Musi Jabu o no ṱamba na u awela nga murahu ha zwiḽiwa zwa nga madekwana, a dzula tsini na Gugu a thoma u ṅwala.

Nga murahu ha maḓuvha a si gathi, Jabu o vha o takala zwihulu ngauri o vha o ṅwala zwithu zwinzhi zwe a zwi ita kha dayari yawe ntswa. A vhea riboni ya u swaya kha tshiṱori tsha nḓila ye a wela ngayo kha tivha ḽa thophe.

“Ndi a tshi funa hetshi tshiṱori, Gugu,” a ralo Jabu. “Hetshi tshiṱori tshi nthusa u humbula ḓuvha ḽe nda wana ngaḽo dayari yanga. Ndi ḓo khwinisa na vhukoni hanga ha u ṅwala Gugu, ngauri ndi vho ṅwala ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe!”

“Ndi zwavhuḓi nga maanda Jabu,” Gugu vha ralo vha tshi khou ṅweṅwela. “Zwino iyani ni yo dzhia dayari yaṋu ngauri vhabebi vhaṋu vha ḓo ri rwela luṱingo hu si kale.”

Jabu a bvisa dayari yawe tshikwamani. O vha o takala na u nyanyuwa ngauri o vha a tshi vho ḓivha zwine a ḓo zwi amba musi vha tshi mu ṋea luṱingo uri a ambe navho!

Itani uri tshiṱori tshi nyanyule!

• Olani tshifanyiso u sumbedza hetshi tshipiḓa tsha tshiṱori: Musi Jabu o no ṱamba na u awela nga murahu ha zwiḽiwa zwa nga madekwana, a dzula tsini na Gugu a thoma u ṅwala.
• Ṱoḓani zwivhumbiwa zwiṋa zwe Jabu a zwi vhona kha hetshi tshiṱori.
• Itani dayari ya apula ya 3D i re kha siaṱari 4. Ṅwalani tshithu tshithihi tshi takadzaho tshe tsha itea kha inwi ṋamusi.