Misisi ya Masingita
Home | Written stories | Multilingual stories | Misisi ya Masingita

Written stories

Misisi ya Masingita

Author

Mbali Kgame

Illustrator

Magriet Brink and Leo Daly

Translator

Given J Hlongwani

Zinhle a rhandza ku tlanga khadi erivaleni ra mitlangu na vanghana va yena Sindi na Zongi. Ku na nchumu wun’we lowu wu n’wi vilerisaka. Loko vanghana va yena va tlula, misisi ya vona yi hahela ehenhla na le hansi, na ku bakanyeka yi ya hala na hala. Zinhle a ri na misisi yo bumbula no olova leyi a yi endla xivumbeko lexikulu xa xirhendzevutani, naswona a yi nga fambafambi tanihi ya lavan’wana.

Hi Mugqivela wun’wani nimixo Zinhle u vutisile manana wa yena, “Manana, hikwalahokayini misisi ya mina yi nga kuleli ehansi ku fana na ya vanghana va mina?

Misisi ya vona ya hahahaha loko va ri karhi va tlula. Yi languteka yi sasekile! Leswi swi endla leswaku mbilu ya mina yi vava loko misisi ya mina yi nga fambafambi ku fana na yona. Yi yima yi ku tshiri!”

 

“Misisi ya wena yi nga va yi hambanile na ya vanghana va wena, kambe yi sasekile ku fana na ya vona!” ku vula Manana. Zinhle a kombisa xikandza xo tsana, kambe manana wa yena a n’wayitela a n’wi langutile. “Languta kwala kusuhi na wena, Zinhle,” a vula. “Misisi ya wena yi kula ku suka etimitswini ivi yi ya ehenhla, ku fana na misinya na swimilani. Nakambe i ya xirhendzevutani na ku kula, ku fana na misava leyi hi tshamaka eka yona. U nga tlhela u tlanga hi yona na wena na ku endla tiphetheni to saseka na swivumbeko swo hambana hi yona. Misisi ya wena yi na masingita – naswona sweswo swi hlawulekile!”

 

Marito lawa ya tsakisile Zinhle. U tsutsumerile ehandle ku ya byela vanghana va yena hi misisi ya yena ya masingita. Kambe loko a byela Zongi na Sindi hi leswi Manana a nga n’wi byela swona, va lo langutana, kutani va fa hi ku hleka.

“Njhani misisi yi ri na masingita?” ku vutisa Zongi.

“Khe-khe-khe!” ku hleka Sindi. “U nga buli hi ndlela yaleyo, Zinhle! Masingita? E-e!”

Mahlo ya Zinhle ya tala mihloti, kambe a nga rilangi. A nga lavi leswaku Zongi na Sindi va n’wi hleka nakambe.

Hi nkarhi wolowo, vanhwana va vonile Kokwani a ri karhi a va tatayisela. A yimile enyangweni wa yena kwala kusuhi.

 

“Langutani, Kokwani wa hi vitana,” ku vula Zinhle.

Vanhwana lavanharhu a va rhandza ku pfuna Kokwani. A va tsheketela mitsheketo yo tala na ku va nyika mihandzu leyi nga omisiwa hi mikarhi hinkwayo loko va n’wi endzela. Hiloko Zinhle, Zongi na Sindi va hatlisa ku ya twa leswaku Kokwani a va lavela yini. “A ndzi pfukangi kahle namuntlha,” ku vula Kokwani. “Ndzi lava ku mi rhuma eka kwaNtuli mi ya ndzi kumela murhi.”

 

Vana a va tsakanga ku twa leswaku Kokwani a nga pfukangi kutani va pfumela ku ya n’wi kumela murhi.

“Ndzi ta mi dirowela mepe hikwalaho mi nge lahleki,” ku vula Kokwani. “Mepe wu ta mi yisa eka Tatana Ntuli, kutani u ta mi nyika mitsembyani.” Kwalaho Kokwani a nghena endzeni ku ya teka phepha na penisele ku ta dirowa mepe. U langutile eka dirowara ya yena, kambe a nga kumangi phepha. Ndzi fanele ndzi luka kungu rin’wana,” a vula. Hi vukheta u langutile vanhwana hi un’we un’we. Kutani a ku, “Zinhle, u na misisi yo saseka. Yi languteka yi tiyile. Ndzi ta yi luka makholo ndzi endla mepe emisisini ya wena. Mepe lowu wu ta mi pfuna ku fika eka kwaNtuli.”

 

Kokwani a tshama eka xitulu xa yena lexo tshwuka lexi a xi rhandza, kutani Zinhle a tshama esangwini emahlweni ka yena. Kokwani a luka misisi ya Zinhle. Vanhwana lavan’wani va langutile hi ku tiyimisela. Loko Kokwani a ri karhi a fefa na ku luka tiphetheni to hambanahambana, Zongi na Sindi a va hlamarisa hi vulehi bya misisi ya Zinhle. “Eeeh! Manana wa wena va tiyisile,” ku vula Sindi. “Misisi ya wena i ntiyiso YI na masingita! Yi languteka yi komile, kambe yi lehe ku tlula leswi u ehleketaka swona!” “I ntiyiso,” ku vula Zongi. “Leswi swa hlamarisa!” Zinhle a va n’wayitelela hi ntsako.

 

Loko Kokwani a hetile ku luka misisi ya Zinhle, makholo lawa a ya fana swinene na mepe wo letela vana ku ya eka kwaNtuli! Loko va ri karhi va famba exindledyanini enhoveni, Zongi na Sindi a va tshamela ro yima va hlaya misisi ya Zinhle ku tiyisisa leswaku va ha ya etlhelweni leri nga rona. Loko va ri karhi va famba a va yimbelela risimi leri va nga tiqambhela rona:

“Kokwani a nga pfukangi, Kokwani a nga pfukangi.

Hi ya eka kwaNtuli, Hi ya teka mitsembyani – mitsembyani yo horisa Kokwani!”

Ekuheteleleni vana va kale va ya fika eka kwaNtuli. Kona Tatana Ntuli u va nyikile swiputsa swimbirhi swa mirhi ya Kokwani. Endleleni yo tlhelela ekaya nakambe vanhwana va tirhisile mepe wa makholo ya Zinhle ku va letela. Va fike va hlayisekile endlwini ya Kokwani, va n’wi nyikile mirhi yakwe. Hi mixo lowu landzelaka, Zinhle, Zongi na Sindi va yile endlwini ya Kokwani ku ya vona loko a antswa. Loko va fika, va n’wi kume a ri karhi a cheleta ntaga wa yena.

“Avuxeni, vana va mina,” ku vula Kokwani hi n’wayitelo lowukulu. “Namuntlha ndzi titwa ndzi tiyile, hinkwaswo ndzi khensa n’wina!”

Vanhwana a va tsakile ku twa leswaku va pfunile Kokwani, kambe a va ehleketa hi swin’wana na vona.

“Kokwani, ndzi kombela u ndzi luka misisi ya mina ku fana na leswi u nga swi endla eka misisi ya Zinhle?” ku vula Sindi.

“Na ya mina, ndza kombela!” ku vula Zongi.

“Ina,” ku vula Kokwana. “Nghenani endzeni.”

 

Hi nkarhi wa mahungu exikolweni hi mixo lowu landzelaka, vanghana lavanharhu va byerile ntlawa wa vona mayelana na masingita ya misisi ya vona. Hi nkarhi wa bureki, a ku ri loko va ha ku sungula ku huhwa khadi loko vana van’wana va kombela ku vona makholo ya misisi ya vona leyi endlaka mepe wo ya eka kwaNtuli. “I ntiyiso yi na masingita,” ku vula un’wana, kutani hinkwavo va pfumela.