Go bontšha botho ga go nyake le sente ya lešidi
Home | Written stories | Multilingual stories | Go bontšha botho ga go nyake le sente ya lešidi

Written stories

Go bontšha botho ga go nyake le sente ya lešidi

Author

Zahida Wahab

Illustrator

Heidel Dedekind

Motsaneng o mongwe wa kgolekgole, go be go na le mošemane wa go diila kudu yo a bego a diša dinku gore a hlokomele lapa la gabo. O be a dula a le botho, a thuša batho ba bangwe e bile e le tšhegofatšo go makgolo le rakgolo wa gagwe bao ba mo godišitšego go tloga bjaneng. Leina la gagwe e be e le Thabo gomme o be a ratwa ke batho ka moka.

“Agaa! Ke a leboga Thabo ka go yo nthekela borotho,” gwa realo Mohumagadi Abbas. “Tšhentšhi ke ya gago.”
 

Eupša Thabo o be a tseba gore Mohumagadi Abbas e be e le modiidi. “Aowa, se tshwenyegeng Mohumagadi Abbas,” gwa realo Thabo, a myemyela. “Go bontšha botho ga go nyake le sente ya lešidi.”

Ka letšatši le lengwe, rapolase yo Thabo a bego a mo šomela o ile a fihla gae le motlogolo wa gagwe Simphiwe. Simphiwe o be a apere diaparo tša maemo e bile a ntšha Sejahlapi ka dinko.

“Thabo, etla o tsebane le Simphiwe,” gwa realo rapolase. “Simphiwe o dula toropong eupša o re etetše ka nakwana. Ke holofela gore bobedi bja lena le tla phedišana gabotse le go tlošana bodutu.” Thabo o be a thabile kudu gore o kopane le thaka ya gagwe. Re holofela gore e tla ba bagwera ba bagolo.

Eupša e se kgale, lethabo la Thabo le ile la fetoga manyami. Go ile gwa hwetšagala gore Simphiwe ga a na mekgwa e bile ke senganga. O be a sa hlomphe malome’agwe goba bašomi ba bangwe ka moka ba polaseng. “Batho ba ba šiilwe ke mabaka,” gwa realo Simphiwe a hwile ka disego a sega banna bao ba bego ya eya mošomong le gae ka dikarikana tša go gogwa ke ditonki. “Ga ke kwešiše! Go tla bjang gore motho a no kgetha go phela mo kgole le sekontiri?”

Simphiwe gape o be a gana go thuša ka mešongwana ya letšatši le letšatši polaseng. “Ke rutegile nna. Naa le nagana gore ke tsena sekolo go no re ke tle ke dire mešomonyana ye ya tlasana? Nka se dire mešongwana ye
ya lena!”

Go e na le go thuša, Simphiwe o be a fetša letšatši ka moka a patlame ka fase ga sehlare, a gana go dira dijo tša mesong goba tša matena goba go dira mošomo le ge e le ofe. Thabo o be a nyamišitšwe kudu ke gore mošemane yo e lego thaka ya gagwe a ka tšwafa kudu ka tsela ye le go hloka botho. “Ke tsena sekolo motsaneng wo wa gešo. Re rutwa bohlokwa bja go ba botho le go šoma ka thata. Simphiwe ga se a ithuta dilo tše tša motheo,” gwa realo Thabo ka mogopolong. “Simphiwe ke lešilo ka go ipotša gore o tla atlega bophelong ka maitshwaro a a gagwe.”

Ka letšatši le lengwe, Simphiwe o be a swerwe ke bodutu gomme a phetha ka go ya sethokgweng sa kgauswi le polase gore a yo bethwa ke moya. Batho ka moka ba ile ba mo lemoša gore go kotsi go ya moo, ka ge go be go na le dimpša tša naga moo sethokgweng. Di be di dula di swerwe ke tlala e bile di le bogale kudu! Eupša Simphiwe o ile a no ba sega. “Le tseba’ng lena?” a realo ka lenyatšo. “Nna ke bohlale e bile ke kgona go itlhokomela.”

Thabo o be a sa tšwile le rapolase go yo reka ditlabakelo. Ge a boa, bašomi ba ile ba mmotša gore Simphiwe o ile sethokgweng gore a yo bethwa ke moya a le nnoši. Gateetee Thabo o ile a tšea molamo wa gagwe le lepokisi la mankgwari gomme a kitima gore a yo tsoma Simphiwe.

“Simphiwe ga a lemoge gore o kotsing e kaakaang,” gwa realo Thabo a sebaseba a nnoši a dutše a phatša ka gare ga sethokgwa kapela ka mokgo a ka kgonago. “Ba bangwe ba itše ke tlogele mošemane yo wa go hloka mekgwa wa ditoropong gore a ithute ka lebadi, eupša ga ke nyake Simphiwe a diragalelwa ke selo le ge e le sefe se sebe. Leswiswi le a swara e se kgale, gomme sethokgwa se se kotsi, kudukudu go mošemane wa go swana le Simphiwe yo a tlwaetšego bophelo bja ditoropong feela.”

E be e šetše e le kgale Thabo a tsomana le Simphiwe ge gateetee a ekwa mokgoši wo o ilego wa mo tšhoša. O ile a kitimela thokong ya mokgoši woo gomme a bona Simphiwe a dikaneditšwe ke sehlopha sa dimpša tša naga. Dimpša tšeo di be di ntšhitše meno a tšona a bogale gomme di le kgauswi le go hlasela. Thabo o ile a swanelwa ke go loga leano kapejana. O ile a tšhuma molamo wo a bego a o swere gomme a tšhošetša dimpša tšeo ka kgabo ya wona.

Ka nakwana, dimpša tšeo di be di sa leka go hlasela bašemane bao, eupša mafelelong tša retologa gomme tša tšhaba.

 

Simphiwe o be a thothomela ka letšhogo. O be a thinyegile kokoilane ge a be a leka go tšhabela dimpša gomme o be a hlotša ka baka la bohloko. Thabo o be a na le matla ka baka la mešomo ka moka ya polaseng, ka gona o ile a rwala Simphiwe go fihlela ba fihla polaseng.

Ka morago ga matšatši a sego kae, Simphiwe o ile a fola, eupša o be a fetogile. O be a le botho kutšwanyana e bile a se sa ikgantšha kudu. O be a se sa bolela kudu e bile a hlompha malome’agwe le bašomi ka moka. Ge a bona Thabo, o ile a mo leboga gore o phološitše bophelo bja gagwe gomme a mo nea sellathekeng e le mpho ya ditebogo, eupša Thabo o ile a gana mpho yeo. O ile a no myemyela, ke moka a re, “Go bontšha botho ga go nyake le sente ya lešidi,” gomme a tšwela pele a itlhatswetša karikana ya ditonki.

 

[Get story active!]  Dira gore kanegelo e be le bophelo!

 

  • Terowa seswantšho sa go bontšha karolo ye ya kanegelo: Batho ka moka ba ile ba mo lemoša gore go kotsi go ya moo, ka ge go be go na le dimpša tša naga moo sethokgweng. Di be di dula di swerwe ke tlala e bile di le bogale kudu! Eupša Simphiwe o ile a no ba sega.
  • Bala kanegelo gape. Ngwala mehuta ya dika tšeo Thabo a nago le tšona gomme o ngwale le tša Simphiwe ka thoko e nngwe. Thoma ka tsela ye: Thabo o … Simphiwe o …
  • Bala ka go hlaboša dilo tšeo o di ngwadilego, e lego dika tša Thabo le dika tša Simphiwe. Ge o bolela dika tšeo, di bolele ka lentšu leo le tlago go thuša motho go kwešiša gore di bolela eng.