Mama Tau a vuya ekaya! A yile ekule nkarhi wo leha ku ya dyondza, naswona ndyangu wa yena a wu n’wi kala. Un’wana na un’wana a tsakile. Kambe Thapelo, lontsongo eka vana va yena hinkwavo, a tsakile kutlula hinkwavo.

Hi siku leri Mama Tau a nga fika hi rona, ndyangu wu tekile mixo hinkwawo wu ri karhi wu lulamisa. Dyambu a ri tlhavile ehandle. Thapelo a ri karhi a raha bolo ya yena ebyanyini. A lava ku komba manana wa yena leswaku vuswikoti bya yena bya bolo ya milenge byi antswe kufika kwihi kusukela nkarhi lowu a nga n’wi hi wona. “Khoma leyiwani, Bless,” a huwelela mbyana. Kambe Bless a languta bolo kutani a nghena endzeni.

Thapelo a landzelela mbyana a ya eka sesi wa yena lonkulu, Refilwe. Refilwe a ri DJ. A horile naswona a ambala manghilazi ya yena ya dyambu hambi a ri endzeni ka yindlu. Refilwe a ri ekamareni ra yena a ri karhi a lulamisela vunanga ku byi chaya loko Mama a nghena hi nyangwa wa rivanti ra le mahlweni. “A ndzi lavi ku n’wi tlangela hambi yi ri yihi kumbe yihi ya rhepe leyi a vilelaka hi yona,” ku vula Refilwe. “Namuntlha hi ta yingisela jeze ntsena. Hilaha Mama rhandzaka hakona.” U hluvurile manghilazi ya yena kutani a tsipela Thapelo tihlo. “Kumbexana u ta cina na Mama.”

Kutani Refilwe a ambala swipikara swa le tindleveni a sungula ku pfumelela hi nhloko eka vunanga.

“Xana ndzi nga ku pfuna?” ku huwelela Thapelo.

“Yini?” ku vula Refilwe, a ri karhi a hluvula swipikara swa le tindleveni. “A wu ku yini?”

“Xana ndzi nga ku pfuna?” Thapelo a huwelela.

“A swi lavi u kala u huwelela,” ku vula Refilwe. “Ndzi ku twa kahle.” Kutani a dzungudza nhloko. “Hinkwaswo swi le ka khompyuta, Thapelo. Hikwalaho, a wu nga ndzi pfuni. Wena u ntsongo swinene.”

Thapelo u fambile a ya eka boti wakwe, Saul. A ri ekhixini, a ri karhi a baka khekhe ra yena lero hlawuleka. Hi mikarhi loko ku ri na ntirho wo hlawuleka, Saul a baka khekhe. Eka siku ra ku velekiwa ra Thapelo lo ku nga ha ku hundza, u endlile khekhe ra chokoleti a ri vekela tiSmarties ehenhla.

Saul a ambarile apuroni ya milayini naswona a hakasela swihlanganisiwa swa khekhe eka nkambani lowukulu. “Leri i khekhe ra xikwavava,” a byela Thapelo. “I xirhndzwa xa Mama.”

“Xana ndzi nga ku pfuna?” ku vutisa Thapelo.

“E-e,” a vula. “Nkarhi lowu nga hundza u wisile tandza. Ndzi khomeli, Thapelo. Wena u ntsongo swinene.

U yile eka sesi wa yena lowun’wana, Mampotoko, loyi a ri karhi a veketela swo khavisa ekamareni ro tshama eka rona. A ku ri na nongoloko wa maphepha na tibaluni. “Xana ndzi nga ku pfuna?” a vutisa.

“Teka leswi, a hi voni loko u kota ku swi pfurhetela,” a vula, a ri karhi a nyika Thapelo tibaluni. U hlawurile leyo tshwuka kutani a sungula ku yi pfurhetela. U ringetile lero na ringeta kambe a nga swi koti ku yi tata hi moya wo ringanela.

“Hayi e-e,” a vula hi ku tsana. “Ndzi ntsongo swinene.”

Kwalaho Thapelo a ya kuma Ntate. A tshamile etafuleni, a ri karhi a phutsela vuhlalu bya le nhan’wini bya Mama. “Vuhlalu lebyi byi na mihlovo leyi a yi rhandzaka,” a vula. “Xivunguvungu na rihlaza. Xana a byi sasekangi?”

Thapelo u vonile phepha ro phutsela leri a ri ri na tinyeleti eka rona.

“Xana ndzi nga ku pfuna ku phutsela vuhlalu bya le nhan’wini?” ku vutisa Thapelo.

“E-e, ndzi khomeli, Thapelo, wena u ntsongo swinene,” ku vula tatana wa yena.

Thapelo a titwa a tsanile. U langutile mbyana ya vona, Bless, yi tshamile ekusuhi na Ntate. “Tana, Bless,” a yi vitana. Kambe Bless yi titshamela kwalahaya. “Na bless na yena u anakanya leswaku ndzi ntsongo swinene.” ku anakanya Thapelo.

Thapelo u yile ehandle a ya tshama eswitepisini swa le mahlweni. “Ndzi navela onge ndzi nga kula kufana na xihontlovila,” a anakanya. “Kutani hinkwavo va ndzi chava naswona ku tava hava wo vula a ku, ‘Wena u ntsongo swinene.”

Hi nkarhi walowo u twile ku huwelela lokukulu endzeni ka yindlu. “Bless! Bless, vuya!”

Bless u tsutsumile a hundza Thapelo ekhonweni ya yindlu. Endzhaku ka Bless a ku tsutsuma Ntate. Ku landzela Saul. Ku landzela Refilwe. Na ku landzela Mampotoko. “Mbyana liya yi yivile nyiko ya Mama!” Ntate a huwelela loko a ri karhi a hundza Thapelo. Thapelo na yena a nghenelela eka ku hlongorisa Bless.

Bless u tlurile hi le mbhoveni wa fense, a nghena ejarateni ra vaakelani. “Vuya, Bless!” va huwelela. Kutani endzhaku ka nkarhi Bless yi vuya … kambe a yi ri hava nyiko!

“Hayi e-e, u yi siyile eka vaakelani!” Ntate a gungula. “Naswona va ka Sithole a va kona kufikela mundzuku! Hikwalaho, yi ta khomeleteka eka tlhelo lerin’wana ra fense kufikela loko va vuya!”

“Ndzi nga khandziya hi le mbhoveni ndzi ya yi teka,” ku ringanyeta Thapelo.

“E-e,” hinkwavo va vula xikan’we. “U lonts …” Va yima. Va languta Thapelo.

“Xana u ta ringana?” ku vutisa Refilwe.

“Xana u ntsongo ku ringana?” ku vutisa Saul.

Thapelo a khokhovela hi le hansi a manyukuta hi le mbhoveni. U ringanile. Kwalaho, ebyanyini bya le jarateni ra ka Sithole, a ku ri na nyiko leyi phutseriweke, ku ri na ku handzuka kutsongo ka xiphephani xa nyiko. U rhwalerile nyiko kutani a yi manyukutela endzhaku eka tlhelo lerin’wana ra fense.

“Hayi, Thapelo,” ku vula Ntate. “Wena u  nghwazi!”

“Ku ndhundhuzela kanharhi eka Thapelo!” ku vula Saul, kutani hinkwavo va n’wi vukarha.

Endzhaku ka nkarhi hi ndyenga walowo ku ve na ku gongondza erivantini. A ku ri Mama! Thapelo a tsutsumela emavokweni ya yena.

“U kurile swinene, jaha ra mina,” a vula. “Vona leswaku u lehe njhani sweswi.”

“Kambe ndza ha ri ntsongo swinene, Mama,” a vula.

“E-e!” hinkwavo va huwelela.

“E-e, a swi tano!” ku vula Ntate, “U le ka mpimo wa kahle!”