UKomo Omkhulu! | Nal'ibali

Written stories

UKomo Omkhulu!

Author

Umtloli nguKoketso Tsemekwane

Illustrator

Imidwebo nguHeidel Dedekind

Listen to the story here

Ekadeni, uKomo noKatsu bebahlala eMbundwini weToutswemogala. Bebahlala nazo zoke ezinye iinlwana embundwini lo. Esikhathini esinengi zoke iinlwana bezihlala ngokuthula begodu zizwana.

UKomo bekaligugu kwezinye iinlwana ngombana bekunguye kwaphela isilwana ebesinetjali. Ngamalanga ekuseni bekathatha itjalakhe, ayimbathe bese ubamba umhlangano.

UKomo nakajame lapho ambethe itjalakhe bewungafunga uthi nguzinyana. Bekahlakaniphe komhlolo anikela nezeluleko kizo zoke iindaba, ezincani nezikulu.

Okubuhlungu kukuthi akekho obekathanda uKatsu. Ezinye iinlwana bezikholelwa bona uKatsu limenemene bebangamthembi. Kubayini bekakhamba khamba ebusuku bese alale elangeni sakudonda ilanga loke? Beziqiniseka ukuthi kunento engakalungi uKatsu ayenzako.

Ngelinye ilanga uKatsu weza kuKomo azokubawa iseluleko. UKatsu wabuza, “Komo kubayini wena nezinye iinlwana ningangithandi?”

UKomo wavele wazililela, ngemva kwalokho wazisonga ngetjalakhe emahlombe, wasuka wazikhambela angakaphenduli.

“Komo,” kulila uKatsu, “Ngifuna ukwazi ukuthi kubayini ungangithandi. Kufuze ngathana usitlhogomela soke, nanyana usiza zoke ezinye iinlwana mina awungitjengisi umusa.”

Ngamalanga uKatsu bekabuyela kuKomo aphethe izipho, afuna ukwazi ukuthi kubayini kunganasilwana esimthandako. Bekaletha utjani obumnandi obuhlaza obubuya emmangweni kunye namanzi amnandi wemlanjeni. Kodwana nanyana uKatsu bekalinga koke, uKomo nezinye iinlwana zaragela phambili nokumhloya. Zingafuni nokumbona, lokhu kwamdanisa khulu uKatsu.

Lokhu kwaraga bekwaba kulapho ngalinye ilanga uKatsu athi kuKomo, “kwanele,” wazikhambela.

Kwadlula isikhatjhana ngaphambi kobana amakhondlo agcwale yoke indawo. Kungesikhatheso ezinye iinlwana zeza kuKomo zizokufaka isililo. Bezisilingeke komhlolo. “Komo Omkhulu!” bezilila njengombana zinghonghoyila ngeendlela ezihluka hlukeneko.

“Komo, kufuze wenze okuthileko,” kubhodla uBhubezi.

“Kuzele amakhondlo yoke indawo – endaweni esilala kiyo, lapho sidlela khona ngitjho nalapha sisela khona,” kubhodla uMvubu.

Kungesikhatheso uKomo nezinye iinlwana ezabona ngaso ukuqakatheka komsebenzi uKatsu ebekawenza ebusuku nabaleleko.

Njengomrholi weToutswemogala, uKomo wahloma ijima lokuzuma uKatsu. Boke beba phasi phezulu bamzuma. Amalanga alikhomba woke, bazuma lapha nalapha nakizo zoke iindawo.

Kwathi nabafumana uKatsu ekugcineni, uNdlulamithi – owambona kokuthoma – weza phambili. “Katsu,” kutjho uNdlulamithi, “zoke iinlwana ziyakukhumbula. Asisacabangi bona ulimenemene nokuthi kunento engakalungi oyenzako. Ukusitshwenya kwamakhondlo kwenza sikukhumbule khulu. Siyakutlhoga begodu siyakuthanda. Sibawa ukhambe nathi sibuyeke eToutswemogala.”

UKatsu wathaba kwamambala njengombana abuyela eToutswemogala nezinye iinlwana. Ngamalanga ebusuku bekadla amakhondlo begodu wawaqotjha yoke indawo. Zoke iinlwana zathaba ngendlela erarako kodwana obekathabe khulu nguKomo ngombana besele kunokuthula godu eToutswemogala. Kusukela mhlokho uKomo noKatsu baba bangani abakhulu, uKomo bekatjhiyela uKatsu ibisi qobe langa.

 

Yenza indatjana le ibemnandi!

  • Dweba isithombe sekhondlo.
  • Sebenzisa ibumba namkha ihlama yokudlala wenze ikomo, ukatsu nendlulamithi. Sebenzisa iinlwana ozenze ngebumba bona udlale indatjana.
  • Tlola isiphetho sakho sendatjana. Cabanga uKatsu angafuni ukubuyela eToutswemogala. Ucabanga bona bekuzokwenzekani?