Nga ṅwaha wa mmbo na tsikidzi, Kholomo na Tshimange zwo vha zwi tshi dzula Tshikwarani tsha Toutswemogala. Zwo vha zwi tshi dzula na zwiṅwe zwipuka henefho tshikwarani. Kanzhi zwipuka zwoṱhe zwo vha zwi tshi dzula hu si na dinani, ḽi ḽa maladze.

Kholomo yo vha yo khethea vhukuma kha zwipuka zwoṱhe nga ṅwambo wa uri yo vha i yone fhedzi i re na mogagolwane. Matsheloni maṅwe na maṅwe yo vha i tshi dzhia mogagolwane, ya u kapea kha mahaḓa nahone khoro ya dzula.

Musi Kholomo yo ima henefho yo tou pfundulula, yo vha i tshi tou nga mudzimukadzi nga husili. Yo vha i tshi tou vha tshiko tsha vhuṱali nahone i tshi ṋea nyeletshedzo kha mafhungo oṱhe, mahulwane na maṱuku.

Zwi ṱungufhadzaho ndi uri ho vha hu si na ane a funa Tshimange. Zwiṅwe zwipuka zwo vha zwi tshi tenda uri Tshimange tshi na vhukwila nahone zwo vha zwi sa tshi fulufheli. Ndi ngani tshi tshi ṋengeledza vhusiku nahone tsha fhedza ḓuvha ḽoṱhe tsho sokou ganama ḓuvhani? Zwiṅwe zwipuka zwo vha zwi tshi vhona uri Tshimange tshi na vhumbulu.

Ḽiṅwe ḓuvha Tshimange tsha ya kha Kholomo tshi tshi khou ṱoḓa nyeletshedzo. Tshimange tsha vhudzisa, “Vho-Kholomo, ndi ngani vhone na zwiṅwe zwipuka vha sa mpfuni?”

Kholomo ya sokou kotama, ya ḓifukedza nga mogagolwane kha mahaḓa ya ḓiṱutshela i songo vhuya ya fhindula.

“Vho-Kholomo,” Tshimange tsha lila tshe miaauu, “ndi ṱoḓa u ḓivha uri ndi ngani vha sa mpfuni? Vha tea u ri ṱhogomela roṱhe, naho tshifhinga tshoṱhe vha tshi ṱhogomela zwipuka zwoṱhe, a vha vhuyi vha ntsumbedza vhuthu na vhuṱuku-ṱuku.”

Ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe Tshimange tsha ḓi endela u ya kha Kholomo tsho fara zwifhiwa, tshi tshi ṱoḓa u ḓivha uri ndi ngani hu si na muthu ane a tshi funa. Tshimange tsha ḓa tsho fara hatsi vhuṋu, vhu ḓifhaho vhu bvaho govhani nahone tsho gagaḓela na maḓi a rotholelaho a bvaho tshisimani. Fhedzi hu sa londwi zwoṱhe zwe Tshimange tsha zwi lingedza, Kholomo na zwiṅwe zwipuka a zwo ngo tshi funa. Zwipuka zwoṱhe zwo bvela phanḓa zwi tshi nyala Tshimange nahone zwenezwi zwa ita uri Tshimange tshi ṱungufhale vhukuma.

Hezwi zwo bvela phanḓa u swika ḽiṅwe ḓuvha Tshimange tshi tshi vhudza Kholomo tsha ri, “Zwo eḓana,” nahone tsha mbo ḓi pfuluwa.

Nga murahu ha tshifhinga tshilapfu, mbevha dza thoma u vusa mufhirifhiri. Ndi izwi-ha zwiṅwe zwipuka zwi tshi ya u vhilaela kha Kholomo. Zwo vha zwo dinalea vhukuma. “Muhulisei Vho-Kholomo!” zwa lila musi zwi tshi khou pfumbula na u vhomba na u kuma na u ṅuṅuna na u zhamba.

“Vho-Kholomo, vha tea u dzhia vhukando,” Ndau ya vhomba.

“Mbevha nandi, dzo ḓala hoṱhe – hune ra eḓela hone, hune ra ḽela hone na hune ra nwela hone,” ha kumela Mvuvhu.

Ndi nga tshenetsho tshifhinga tshe Kholomo na zwiṅwe zwipuka zwa thoma u ṱhogomela mushumo wa ndeme we wa vha u tshi itwa nga Tshimange vhusiku musi zwoṱhe zwo eḓela.

Samusi Kholomo i yone murangaphanḓa wa Toutswemogala, ya dzudzanya tshigwada tshine tsha ḓo bva fulo ḽa u ya u ṱoḓa Tshimange. Vha tsa vha tshi gonya, vha ṱoḓa ngeno na ngei. Ha fhela maḓuvha a sumbe vha tshi khou tshi ṱoḓa fhano na fhaḽa, vha guduba fhethu hoṱhe.

Musi vha tshi fheleledza vho wana Tshimange, Ṱhuḓwa – ye ya tshi vhona u thoma – ya kotamela khatsho. “Tshimange,” Ṱhuḓwa ya ralo, “zwipuka zwoṱhe zwo ni ṱuvha wee. A ri tsha zwi dzhia uri ni na vhukwila na vhumbulu. Mbevha dzo ri dina lwe ra ni humbula nga maanḓa. Ri a ni ṱoḓa nahone ri a ni takalela. Ri humbela uri ni hume na riṋe ri vhuyelele Toutswemogala.”

Tshimange tsha ḓipfa tsho takala zwihulu musi tshi tshi vhuyelela Toutswemogala na zwiṅwe zwipuka. Tsha ḽa mbevha vhusiku vhuṅwe na vhuṅwe nahone tsha dzi pandela fhethu huṅwe na huṅwe. Zwipuka zwoṱhe zwa takala zwihulu, fhedzi Kholomo yo vha i yone yo takalesaho nga ṅwambo wa uri zwino ho dovha ha vha na mulalo na vhudziki ngei Toutswemogala. Nahone u bva ḽeneḽo ḓuvha Kholomo na Tshimange zwa vha madele mapfani, Kholomo yo vha i tshi siela Tshimange mafhinyana ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.

Itani uri tshiṱori tshi nyanyule!

• Olani tshifanyiso tsha mbevha.
• Shumisani vumba kana fuḽauru ya u tambisa ni vhumbe kholomo, tshimange na ṱhuḓwa. Shumisani zwipuka zwaṋu zwa vumba u tamba tshenetshi tshiṱori.
• Ṅwalani magumo aṋu a tshenetshi tshiṱori. Kha ri ri Tshimange tsho hana u vhuyelela ngei Toutswemogala. Ni vhona u nga ho vha hu tshi ḓo vha ho itea mini?