Supu ya wansati wa khale
Home | Written stories | Multilingual stories | Supu ya wansati wa khale

Written stories

Try our growing collection of stories to print out or read aloud at home with the whole family.

Supu ya wansati wa khale

Author

Wendy Hartmann

Illustrator

Natalie and Tamsin Hinrichsen

Translator

Xi hunduluxiwile hi Given J Hlongwani

Khale wa khaleni a ku ri ni wansati wa khale loyi a xavisa supu ya kahle ku tlula mpimo emakete wa tiko. A yi nandziha, supu yo hisa ya huku. A ku ri hava na wun’we etikweni loyi a tiva vito ra wansati lowa khale. A ku ri hava loyi a tiva laha a tshama kona. Naswona a ku ri hava na wun’we loyi a tiva leswaku hikwalaho ka yini supu ya yena yi ri ni nantswo naswona hikwalaho ka yini yi hisa. A va nga ehleketi hi swilo leswi. Ntsena a va xava supu kutani va tidyela.

Mixo wun’wana na wun’wana, wansati lowa khale a ta emakete. A tshamela ro ta na mbita ya ntima leyikulu leyi taleke hi supu ya huku ehlokweni ya yena kutani a fika a tshama ehansi ka nsinya endzhutini. Ku nga si hela nkarhi wo leha, a va a hetile ku xavisa supu. Kutani a ta petsa mali liya kahle eka nkhamu wakwe, a wu hoxa endzeni ka xikhwama, a rhwala mbita leyi pfumalaka nchumu ehlokweni a suka a famba.

 

 

A ku ri na wa jaha loyi a va ku i Fezile loyi a tshama etikweni ku nga ri kule na le makete. A rhandza supu leya huku swinene. Hi ntiyiso, a yi rhandza lero a yi nga n’wi dini. A lava ku tiva laha wansati wa khale loyi a endla supu yo nandzika a humaka kona. Siku rin’wana loko wansati wa khale a rhwarile mbita leyi pfumalaka nchumu ehlokweni yakwe a suka emakete, Fezile u n’wi sarile endzhaku. A yima hi vukheta emindzhutini, na le ndzhaku ka misinya na swihlahla, leswaku a nga koti ku n’wi vona. U n’wi landzelerile, eka ndlela ya xirhelelo leyi a yi n’wi humesa etikweni ku ya fika exigangeni. A ha gonyela ehenhla, henhla, henhla loko vusiku byi ta fika. Fezile a tela hi ku chava, kambe a ya emahlweni a famba.

 

Emakumu wansati a fika eka yindlu leyitsongo ehenhla ka xintshabyani. U rhurile mbita emahlweni ka yindlu. Fezile u yimile ku fikela loko wansati a nghenile endzeni ka yindlu na ku pfala rivanti. Kutani a nyandlamela ekusuhi ku ya languta endzeni ka mbita. Hi xinkadyana, Fezile u twile ku pfuriwa ka rivanti. Hi xihatla a ya tumbela laha a ta kota ku vona wansati wa khale hi ku olova. U fambile a ya embiteni kutani a sungula ku yimbelela:

“Mbita ya masingita, mbita ya masingita,

Ndzi endleli supu, yo hisa, hisa, hisa.

Endla supu hi nyama ya huku. Endla supu ya huku.

Ndzi endleli supu ndzi ta xavisa na leswaku vanhu va xava.

Oh mbita ya masingita, oh mbita ya masingita!”

 

Hi xihatla mbita a yi tele hi supu ya huku! Nkahelo a wu huma eka mbita leyikulu ya ntima naswona risema ra kona a ri ri kahle swinene ri endla Fezile a twa ndlala. Loko wansati wa khale fambile a tlhelela endzeni ka yindlu, Fezile u kasile a ya eka mbita leyikulu. U langutile ehansi ka yona. Hambileswi mbita a yi khapa hi supu ya huku, a ku ri hava ndzilo lowu a wu pfurha ehansi ka yona. “Ndzi fanele ndzi dya supu leyi,” Fezile a vulavulela embilwini. “Ndzi twa ndla swinene!” U tshunerile ekusuhi a tshambuluta voko a ri hoxa endzeni ka mbita a teka qhata ra huku. Hi xinkadyana wansati a huma endzeni ka yindlu ya yena kutani a vona Fezile na voko ra yena ri ri endzeni ka mbita. “Yoh! Yoh! Yoh!” a rila. “E-E! E-E! E-E!” Fezile u jikile a suka a tsutsuma swinene hilaha a ng kotaka ha kona. Wansati wa khale a n’wi hlongorisa, a ri karhi a huwelela, kambe a nga kotanga ku n’wi khoma.

 

 

Fezile u tsutsumile lero na tsutsuma, ekuheteleleni, u fikile ekaya a hlayisekile. U byerile manana na tatana wa yena hikwaswo hi wansati wa khale na mbita ya masingita. Hinkwavo va humile va ya ehandle ku ya languta ehenhla ka xintshabyani, kona va vona nkahelo wu ri karhi wu huma wu ya ehenhla emapapeni. “Ina,” ku vula vatswari va Fezile, “languta lahaya. Hi vona nkahelo lowu humaka embiteni ya masingita.” Wansati wa khale a nga ha tlhelelanga emakete naswona a ku ri hava na wun’we loyi a gonyeke ehenhla ka xintshabyanja ku ya n’wi endzela. Hinkwavo a va chava. Kambe ku sukela kwalaho ku ya emahlweni, loko vanhu hinkwavo va vona mapapa ya khuvangana ehenhla ka xintshabyana, va ri, “Langutani! Langutani le henhla! I nkahelo lowu humaka eka mbita ya masingita ya wansati wa khale.”