Phama nenhlavu yemmbila
Home | Written stories | Multilingual stories | Phama nenhlavu yemmbila

Written stories

Phama nenhlavu yemmbila

Author

Ibhalwe nguMargot Bertelsmann

Illustrator

Imidvwebo idvwetjwe nguChantelle naBurgen Thorne

Listen to the story here

Phama bekanenhlavu yemmbila. Make bekangati kutsi bekuyinhlavu yemlingo. “Ngalelinye lilanga, lenhlavu itakondla sive,”

kwasho Phama. Make wahleka.  Phama wahlanyela lenhlavu yakhe futsi yakhula yaphindze futsi yakhula.

Yakhula yaya etulu kangangekutsi yashobela emafini. “Ngitawugibela ngiyofika etulu esicongweni,” kwasho Phama.

Babe wamane-nje wahleka sakuhhalitisa. Kwevakala livi lelikhulu. “Finkh-finkh-hhmmm-hhmmm!

Nginukelwa yingati yemuntfu lomncane!” Bekungulelizimu lelingatsandzeki. “Ngibambe uma ungakhona,” kwasho Phama alicala.

Phama wabona sikhwama semlingo. Ekhatsi kuso bekunalo lonkhe ligolide lesive lelake lembiwa.

Phama wabona umhlabeleli wemlingo. Bekatati tonkhe tingoma lesive lesake satihlabela. Phama wabona likewu lemlingo.

Latalela emacandza eligolide lenele wonkhe wonkhe. “Ngitawubuya ngikuphatsele umcebo,” Phama wamemeta atjela Gogo

lobekaphansi ebaleni. Gogo waphefumula wakhipha umoya kakhulu. Phama wakha ummbila lovutsiwe kuloluhlanga. Wawosa

emlilweni. Wancibilikisa bhotela etikwaletinhlavu letiligolide wabese uphephetsa leliphunga waliyisa emakhaleni alelizimu.

“Ngiletsele lutsi lwami lwekuvungula ematinyo lolukhulukati,” kwamemeta lelizimu. Kodvwa Phama abesahambile.

Futsi kanjalo nesikhwama besesihambile. Nalomhlabeleli futsi. Nalelikewu futsi. Ngisho naloluhlanga lwemmbila nalo bese

luhambile. Phama bese alujube waluwisa phansi, uyabona.

 

Kwekutijabulisa kwakaNal’ibali

Imibono lokungakhulunywa ngayo

Kulungile yini kutsi Phama atsatse umcebo welizimu ngaphandle kwekuwucela? Kungani kunjalo/kungani kungenjalo? Ucabanga kutsi Phama utawentani ngalesikhwama semcebo welizimu kanye nalomhlabeleli? Yine lebewungayenta leyehlukile uma ngabe bewungu Phama?

Lokubukwako 

Tidvwebele sakho sitfombe saPhama nalelizimu lelibi lesikhombisa kutsi lelizimu likhulu kangakanani.

Kufundza

Bani ngumseshi wemagama! Bukisisa lendzaba. Ungatitfola yini tintfo letanukiswa nguPhama nelizimu, labatibona nalabatinambitsa?

Kubhala

Cabanga ngekutsi Phama ubhala kudayari yakhe lilanga lagibela ngalo etulu eluhlangeni lwemmbila. Ungacala kanjena: Dayari Letsandzekako, Angeke sewucagele nekucagela kutsi kwentekeni lamuhla …

Umsebenti wetandla

Gcina Iminyani yemmbila lowudlile. Faka emapendi lanemibala leyehlukene kutimumatsi letincane. Yenya leminyani yemmbila kulopendi, bese uyisebentisela kwakha emaphethini nabobunjwa labehlukene ephepheni.

Kulingisa

Ticabange ungulelizimu lelibi lelinelunya. Hamba hamba ngendlela locabanga kutsi lingahamba ngayo ngesikhatsi utsi “Finkh-finkh-hhmmm-hhmmm! Nginukelwa yingati yemuntfu lomncane!” ngelivi lelikhulu, lelibhodlako.