Timo a tshama eka tikoxikaya leritsongo leri rhendzeriweke hi tintshava, masimu ya rihlaza na swihlahla leswo saseka, kambe ndhawu leyi a yi tsakela swinene a ku ri ephakeni. A yi rhandza hikuva a titwa a ri nghwazi leyikulu loko a ri karhi a tsutsumatsutsuma kona, a khandziya kona mijombe ya tintambhu a tlhela a ndziwilika eka mijombe lowo rhendzeleka.

Siku rin’wana na rin’wana loko Timo a vuya exikolweni, a cinca yunifomo ya yena a dya sangweji leyo nandziha leyi kokwana wa yena a nga n’wi endlela. Endzhaku a endla ntirhokaya wa yena kutani, loko wu herile, a tsutsumela ehandle a huwelela, “Kokwani, Kokwani, i nkarhi wo tlanga!”

Kutani Kokwani a ta n’wi vitana, “Timo, yima! Xana a wu swi lavi leswaku ndzi ku hlayela ntsheketo?”

“E-e, Kokwani, ndzi lava ku tlanga na ku valanga,” Timo a a hlamula, hi nkarhi wolowo a va a ri karhi a huma ku ya hlangana na vanghana va yena lava a va n’wi yimerile egedeni.

“Ku na tindhawu to tala leti u nga ti valangaka eka tibuku ta mitsheketo, Timo,” Kokwani a vula. “Tibuku ti nga ku dyondzisa swo tala na ku ku yisa etindhawini leti u nga si tshamaka u ya.”

Timo a hlekelela a ku, “Kokwani, tibuku ti nge ndzi yisi helo. I mimovha ntsena yi nga endlaku tano!” Endzhaku a tsutsuma a rhelela hi patu a ya ephakeni na vanghana va yena.

Hi ndzhenga wun’wana, munghana wa Timo lonkulu, Ben, a n’wi yimerile egedeni.“He, Timo, xana u lulamerile ku ya tlanga?” ku vutisa Ben.

“Ndzi tshama ndzi lulamerile,” ku vula Timo a ri karhi a tsutsuma hi xitarata na munghana wa yena lonkulu. Havumbirhi a va lava ku fika ephakini rosungula.Loko va fika kona, vanghana va Timo lavan’wana a va va rindzerile. Pamela a tshamile emijombeni a ri karhi a rila, loko Noma na Siya va yimile etlhelo ka yena. A va languteka va khunguvanyekile.

Timo a va tshinelela ku twisisa leswaku ku humelela yini. “Ku humelele yini hi Pamela?” a vutisa.

“A ri emijombeni kutani Siya hi xihoxo a wu susumeta swinene. Pamela a huma emijombeni a ya wa naswona sweswi tsolo ra yena ri huma ngati,” ku hlamusela Noma.“Ixi e-e! Xana se hi ta endla yini?” ku vutisa Ben.“Swi lulamile, ndza swi tiva leswaku ndzi ta endla yini,” ku vula Noma a ri karhi a teka nkwama wa yena kutani a humesa xinkwamani.“I yini xexo?” ku vutisa Timo.

“I khiti ya mpfuno wo sungula. Ndzi ta basisa tsolo ra Pamela endzhaku ndzi namarheta bandichi leyi leswaku ri ta antswa,” ku vula Noma.

Vanghana va hlamarile hikuva Noma a swi tiva hi xiviri leswi a ta swi endla. Loko bandichi yi namarhetiwile, Pamela u te u titwa a antswa naswona u lava ku tlanga nakambe. Vanghana hinkwavo va titwe va tsakile na ku ntshuxeka kutani va khesa Noma.

Vanghana hinkwavo va tsutsumile va ya eka mijombe wa tintambhu – handle ka Timo. A ha hlamarile leswaku Noma a swi tiva njhani leswi a swi endla. A lava ku tiva leswaku u nga swi dyondza kwihi swilo swa muxaka lowu hikuva tinghwazi letikulu ti fanele ku tiva hilaha ti nga pfunaka vanhu hakona!

Timo u yile laha Noma a ri karhi a khandziya kona kutani a vutisa, “Noma, xana u swu tivise kuyini leswi a wu swi endla?”

Noma a n’wayitela a ku, “Ndzi swi hlayile eka buku ya mina ya mitsheketo.”

“Xana u dyondzile leswi hinkwaswo hi ku hlaya eka buku ya mitsheketo?” ku vutisa Timo.A nga tivi leswaku a kholwa leswi Noma a swi vuleke.

“Ina, Timo. Ndzi lava ku va dokodela loko ndzi kula leswaku ndzi ta pfuna vanhu. Loko ndzi hlaya tibuku ta mitsheketo, ndzi dyondza hilaha madokodela ma pfunaka vanhu hakona,” ku vula Noma.

Timo a hlamarile! “Na mina ndzi lava ku va nghwazi leyikulu ndzi pfuna vanhu. Xana u ehleketa leswaku tibuku ta mitsheketo ti nga ndzi pfuna ku endla sweswo?” a vutisa.“Ina, i ntiyiso!” ku vula Noma. “Tibuku ta mitsheketo ti nga ku dyondzisa swilo swo tala. Ti kumele tona elayiburari kutani u sungula ku ti hlaya.”

Hi siku leri tlhandlamaka, loko a fika ekaya a vuya exikolweni, Timo u cincile yunifomo ya xikolo kutani a dya sangweji leyi kokwani wa yena a nga n’wi endlela yona. Endzhaku a endla ntirhokaya wa yena.

A ha ku heta loko Kokwani a n’wi vitana. “Timo, vanghana va wena va fikile. Va ku yimerile leswaku u ta ya ephakeni na vona.”

“Ndzi kombela u va byela leswaku ndzi ta va na vona endzhaku ka nkarhi, Kokwani,” ku hlamula Timo.Kokwani a nga tshembangi leswi tindleve ta yena ti nga swi twa! Timo a tshama a jahele ku ya ephakeni. “Hikwalahokayini u nga yi sweswi?” a vutisa.“Ndzi lava leswaku u ndzi hlayela ntsheketo loko ndzi nga si famba, ndza kombela,” ku vula Timo.

Kokwani a n’wiyetala hi ntsako. “Leswi i swintshwa! Hikwalahokayini u lava ndzi ku hlayela ntsheketo namuntlha?” a vutisa.

“Hikuva Noma u ri mitsheketo yi nga ndzi dyondzisa ku va nghwazi leyikulu na ku pfuna vanghana va mina,” Timo a swi vula a ri karhi a tlulela ehenhla na le hansi hi ntsako.

“I jaha ra mina rero!” ku vula Kokwani loko a ri karhi a teka buku ya mitsheketo.

Kwalaho, Kokwani na Timo va tshama swin’we ehansi va hlaya buku ya mitsheketo – na yin’wana, na yin’wana. Kusuka kwalaho ndzhenga wun’wana na wun’wana, loko Timo a nga si ya eku tlangeni ephakeni, a kombela Kokwani ku n’wi hlayela.