Ho vhuya ha vha na muṅwe musidzana we a vha a tshi pfi Zimkhitha we a sa vhuye a ima u sea. O ita uri khotsi awe vha nge vha a penga. Ḓuvha ḽiṅwe vho vha vha tshi khou mu reila u bva tshikoloni u ya hayani. Musi vha tshi swika mathomoni a bada, vho vha vho no dinalea! Vha imisa goloi.

“U khou ya u litsha u sea kana u khou ṱoḓa u ya hayani nga milenzhe naa?” Vho vhudzisa. Fhedzi Zimkhitha a setshela nṱha.

“Zwo luga,” vho amba, “U nga ya hayani nga milenzhe.” Vho mu bvisa goloini vha reila vha ya hayani.

“Zimkhitha u ngafhi?” Ho vhudzisa mme awe musi khotsi awe vha tshi dzhena nga vothi ḽa phanḓa. “Ndi khou bika zwiḽiwa zwine a zwi takalela nga maanḓa.”

“Mufumakadzi wanga,” khotsi awe vho amba. “Ndo mu tsitsa uri a ḓo tshimbila u bva khoneni ngauri o vha a sa khou ima u sea.”

“Ṅwananga ndi mu funesaho?” Mme a Zimkhitha vha a lila. “Vho ita uri ṅwananga ndi mu funesaho a tshimbile nga milenzhe u vhuya hayani? A eṱhe? Ndi khwiṋe ri tshi ya u mu ṱoḓa.” Vho sedza vho sedza, fhedzi Zimkhitha a sa wanale.

“Vho mu sia ngafhi?” Ho vhudzisa Mme. “U ngafhi, Ron?”

“Mufumakadzi wanga,” ho kakamela khotsi a Zimkhitha, vha tshi khou sedza fhasi ha tshiṱaka tshiṅwe na tshiṅwe na nṱha ha muri muṅwe na muṅwe.

“Zimkhitha!” Ho vhidzelela mme awe. “Ni ngafhi?”

Mufumakadzi a imisa goloi yawe. “Ndi nga vha thusa?” O vhudzisa.

“Ro xedza kusidzanyana kwashu,” ho amba mme a Zimkhitha. “Vho mu vhona naa?”

Mufumakadzi a reila u mona na buḽoko a vhuya u ḓa u vhiga, “Ndo vhona tshimange tshitswu, na mmbwa ya ṱaḓa, na munna a rengisaho miomva. Fhedzi a thongo vhona kusidzanyana.”

Khotsi a Zimkhitha vha sedza nṱha, Zimkhitha khou ḽa, u khou fhefheḓa nṱha, nṱha tshikhalani nṱha havho, u fana na baḽuni ḽa piṅki.

“Na ndi naa!” Ho vhidzelela Mme. “O swikisa hani afho nṱha?”

Mufumakadzi wa u luga a lavhelesa kha lutombo, a sedza Zimkhitha a tshi khou fhefheḓa kha makole. “U khou … sea naa?” O vhudzisa.

“Zimkhitha u dzulela u sea,” ho amba mme na khotsi awe mazha. “A ri koni u mu litshisa. Thetshelesani.” U bva nṱhanṱha kha lutombo u sea ha Zimkhitha ho pfala hu tshi khou lila sa bele ṱhukhu.

“Hai nandi!” Ho lila mme awe, vha tshi khou ṱanzwa zwanḓa nga muya. “A nga wela lwanzheni.”

“Kana, kha tshiṱaka tsha dzuvha,” ho gungula khotsi awe.

“Ndi nṋe rasaintsi,” ho amba mufumakadzi wa u luga, “tshiṅwe tsha zwithu zwa u thoma u guda ndi uri muya u a fhefheḓa. U tea u vha o mila muya munzhi musi a tshi khou sea zwa ita uri a fhefheḓe u fana na baḽuni.”

“Oho, oho, oho,” ho amba vhabebi vha Zimkhitha.

“Hu na nḓila nthihi fhedzi ya u vhuya fhasi,” ho amba mufumakadzi wa u luga. “Ri tea u ita uri a lile.”

“Mukalaha wanga,” ho amba mme awe. “A zwo ngo leluwa hezwo. Ndi ṅwaṋa a dzulelaho u sea.”

“Ri tea u mu huwelela nga tshithu tshiṅwe tshi si tshavhuḓi,” ho amba khotsi a Zimkhitha, vha tshi khou phumula miṱodzi nga tshidugwana.

“Ri ṱoḓa vhathu vhanzhi nga maanḓa uri vha ḓo huwelela khathihi,” ho amba mufumakadzi. “A nga si kone u ri pfa arali ri vhararu fhedzi.” Vha mbo ḓi lidza bele dza mavothi dzoṱhe, vha humbela vhathu uri vha bvele nnḓa. Khotsi a Zimkhitha vha imisa vhuendi vha humbela muṅwe na muṅwe uri a ḓe a thuse. Hu si kale vhathu vhanzhi vha vha vho kuvhangana, vha vha vha tshi khou sumbedzela na u ṱaṱaisa na Zimkhitha nga ṱhingothendeleki dzavho.

Zimkhitha a sea o sea. Zwo vha zwi zwithu zwi takadzesaho zwe a vhuya a zwi vhona.

“Ri ḓo amba mini tshine tsha ḓo ita uri a lile?” Ho amba mufumakadzi wa u luga.

“Ndi a ḓivha!” Ho amba khotsi a Zimkhitha, vha vha vhudza uri vha ri mini.

“Nthihi, mbili, raru, roṱhe khathihi zwino …” Vho ṋea ndaela ho amba mufumakadzi wa u luga.

Nga zwenezwo fhedzi, tshigwada tsha sumba kha lutombo tsha huwelela, “Na ndi naa, Zimkhitha! Ri khou kona u vhona rokho yaṋu!” Kule hangei makoleni Zimkhitha a vha pfa. A lavhelesa fhasi a vhona vhathu vha maḓana maṱanu vho sumba kha rokho yawe, a ima u sea.

A fhefheḓa a tshi vhuya fhasi. Zwenezwi a tshi khou vhuya fhasi makole a mu senengedza, a humbula uri zwi takadza hani u vha kule hangei ngeno vhathu vhaṅwe vha fhasi hangei. A thoma u sea hafhu.

“Mufumakadzi wanga,” ho amba khotsi awe. “Hezwo a zwo ngo shuma.”

“Ndi a ḓivha!” ho amba mme awe. “Kha vha mu vhudze uri ri kho vhona phenthi yawe ya zwithomathoma.”

Zwenezwo tshigwada tsha femuluwa tsha huwelela nga mukosi muhulu vho fhelela, “Na ndi naa, Zimkhitha! Ri kho vhona phenthi yanu ya zwithomathoma!”

Ndi honeha Zimkhitha a tshi ima u sea a fhefheḓela fhasi nga mithara ya fuṱhanu. Fhedzi a lavhelesa kha vhuendi ho imaho na vhashumi vha TV na zwigidi zwa vhathu vhane vha khou mu ṱalela, A thoma u sea hafhu. A humela nṱha hafhu.

Mufumakadzi wa u luga a dzungudza ṱhoho yawe. “Ri kombetshedzea u vha na tshiṱuhu zwiṱuku,” a amba o khwaṱhisa ipfi. “Tshifhinga tshiṅwe na tshiṅwe u bva zwino muya u nga mu wana, ha vha hu hone hune a ḓo fhefheḓela kule lwa tshoṱhe. Ndi tshifhio tshithu tsho vhifhesaho tshine vha humbula u tshi amba khae?”

Vha mbo ḓi thoma u kovhana mihumbulo uri vha ḓo tandulula thaidzo iyi. Nga murahu vha pfana kha ḽithihi.

“Roṱhe khathihi zwino,” ho huwelela khotsi a Zimkhitha, ho imiwa kha ṱhanga ya Mercedes Benz. “Muṅwe na muṅwe a huwelela nga mukosi muhulu, vhoṱhe khathihi.”

Tshigwada tshoṱhe tsha vhathu vha zwigidi zwiṋa, na mmbwa ya ṱaḓa, na tshimange tshitswu, na munna a rengisaho miomva vha huwelela khathihi, “NA NDI NAA ZIMKHITHA! RI KHOU VHONA PHENTHI YAṊU, NAHONE I NA BULI!”

Na zwenezwo Zimkhitha a ima u sea.

Fhasi a tsela. Fhasi, fhasi, fhasi. U swika fhasi, na fhasifhasi, u swikela a tsinisa na mavuni.

“Ṅwananga ndi mu funesaho!” Ho lila mme awe, vha tshi khou mu gavha nga milenzhe vha mu kokodzela mavuni. “Ndo livhuwa nga maanḓa no tsireledzea!”

Zimkhitha a lavhelesa kha tshigwada tsha vhathu vhoṱhe, vho takala na u sea na u vhandelela zwanḓa zwavho. O vha o shona lwe a vhuya a vala tshifaṱuwo a shavhela hayani.

“Mufumakadzi wanga,” ho amba khotsi awe. “Ro vhaisa vhupfiwa hawe. O sinyuwa nga maanḓa.”

Zwenezwo vhathu vha langana hafhu nga ha tshithu tshavhuḓi tshine vha nga amba tshine tsha ḓo mu takadza.

“Roṱhe khathihi zwino,” ho huwelela mme awe.

Vha mbo ḓi ṱavha mukosi, “NA NDI NAA, ZIMKHITHA! RO VHA RI TSHI KHOU TOU SWASWA!”

Zimkhitha a litsha u gidima.

“RI A NI FULUFHEDZISA!” Vhoṱhe vha ṱavha mukosi. “A RONGO KONA U VHONA PHENTHI YAṊU ZWAVHUKUMA, NGAURI NO AMBARA VHURUKHU HA PIṄKI!”

Zimkhitha a thoma u sea.

“Ai, mu fareni nga u ṱavhanya,” ho huwelela mme awe.

Vha ita nga u ralo. Nga tshifhinga.