Ku navelela siku ro velekiwa | Nal'ibali
Home | Written stories | Multilingual stories | Ku navelela siku ro velekiwa

Written stories

Ku navelela siku ro velekiwa

Author

Michelle Friedman

Illustrator

Alzette Prins

Translator

Muhundzuluxi hi Given J Hlongwani

 “Oh n’wina,” ku ehleketa mana wa Lethabo loko a tshame etafuleni ra le xitangeni. “Xana ndzi nga endla yini? Mundzuku i siku ro velekiwa ka Lethabo naswona a ndzi na mali yo ringana ku n’wi xavela nyiko.”

Lethabo a yimile esinkini a hamutela loko a ri karhi a hlantswa swibye. “Mmmm la la … Mmmm la la.”

Birthday wish_1“Lethabo,” ku vitana Manana, “Mundzuku i siku ra wena ro velekiwa. Xana ndzi nga ku nyika yini?”

“Aaah, Manana,” ku hlamula Lethabo, “A ndzi tivi ku ri ndzi lava yini.”

“Ndzi ta ehleketa hi xo karhi,” ku vula Manana.

Dum dum de dum … dum dum de dum. Tintiho ta Manana ti khumbha ehenhla ka tafula. Lethabo a rhandza mpfumawulo lowu. “Dum dum de dum … dum dum de dum,” u yimbelerile a miyerile loko a ya ekamareni ro etlela. U hluvule tintanghu a tshama emubedweni. “Xana ndzi lava yini hi siku ra ku velekiwa ka mina?” Lethabo a vulavulela ehenhla.

“Swa hlamarisa ku ri u nga vutisa sweswo!” ku vula rito.

“I mani?” ku vutisa Lethabo a yimile, “A ndzi voni munhu mina.”

“Ndzi le hansi ka mubedwa!” ku vula rito.

“Ndzi kombela u huma!” Lethabo a tlulela ehenhla ka mubedwa. “Haaa!”

Kwala, emahlweni ka yena, a ku yimile pume. A ri yimile hi milenge ya rona yo leha. A yi fana ni swimhandzani.

“Ndzi khomeli ku va ndzi ku chavisile!” Pume ri yisa nhloko ya rona ehansi. “Vito ta mina hi mina Felix. Ndzi pume ra Anansi.”

Birthday wish_2“Hi mina Lethabo. Ndzi rhandza xiqhoko xa wena!”

“Ndza khensa, Lethabo. Xiqhoko xa mina xi huma eGhana! Mihlovo leyi i ya mujeko wa Ghana – wo tshwuka, xitshopani na rihlaza.”

“Xana Ghana hi kwihi?” ku vutisa Lethabo.

“Ri le kule eAfrika,” ku hlamula Felix.

“Xana pume ra Anansi i pume ra njhani?” ku vutisa Lethabo.

“Ndzi suka eka ndyangu wa mapume ya Anansi. Hi dumile ngopfu. Hi huma eVupeladyanbu bya Afrika. Van’wana va hina va nghena emakhombyeni swinene, marha hayi mina. Kambe, ku nga ri hi mikarhi hinkwayo,” ku hlekelela Felix.

“Hikwalaho ka yini u ri laha?” ku vutisa Lethabo.

“U ndzi vitanile,” ku vula Felix.

“Kambe a ndzi ku vitananga!” ku vula Lethabo.

Felix a gigela. “Ina, u ndzi vitanile, loko u hamutela risimu. Sweswi ndzi kombela u pfala mahlo ndzi na xihlamariso xa wena.”

Lethabo a pfala mahlo hi mavoko ya yena. A swi twa loko Felix a n’wayan’waya ehansi. Mpfumawulo wu tate kamara.Dum dum de dum … dum dum de dum. A wu fana ni pfumawulo lowu mana wa yena a wu endla ehenhla ka tafula, kambe a wu twakalela ekusuhi naswona wu ba huwa.

“Xana ku nga va ku ri yini?” a rila.

“Pfula mahlo!” ku huwelela Felix.

Felix a chaya mindzhumba ya nhungu hi nkarhi wun’we. Xinengani xin’wana ni xin’wana a xi ri ehenhla ka ndzhumba. Mindzhumba a yi endle xirhendzewutani yi n’wi rhendzerile. Nhloko ya yena a yi voyamile loko a chaya ndzhumba wun’wana ni wun’wana. Dum dum de dum … dum dum de dum.

Birthday wish_3“Oh ndza swi rhandza!” Lethabo a n’wayitela. U tlulatlule hi kamara a yimbelela loko a ri karhi a chaya.

Mpfumawulo wa mindzhumba na ku yimbelela ka Lethabo swi tate xikamarani. Wu bile khumbi wu tlhela wu vuya, wu gonyela elwangwini, wu wela ehenhla ka khapete, wu chukuvaya endzeni ka khwiri, wu dikida swikunwani ku nghenelela ku ba ka timbilu ta vona.

“Lethabo, u pfukile?” Manana a hlometela hi le rivantini.

“Oh ina, Manana,” ku vula Lethabo. “A ndzi hleketa hi siku ra mina ra ku velekiwa.”

“Mana wa Lethabo u pfale rivanti a tlhelela exitangeni. “Oh n’wina, xana mina ndzi ta endla yini?” a tivutisa a ri swakwe.

“Felix! U le kwihi?” Lethabo a languta ehansi ka mubedwa. “U nga huma sweswi.”

“A ku sale katsongo va hi kuma!” ku vula Felix. “Lavakulu va rhandza ku ndzi hlongola”

“Ndzi byeli ku hikwalaho ka yini u tile u ta ndzi vona,” ku vula Lethabo.

“Eeh, ndza swi tiva leswaku mundzuku i siku ra wena ro velekiwa. U lava yini?” Ku vutisa Felix.

“Ndzhumba, Felix! Ndzi lava ndzhumba!” Lethabo a titwa a tsanile. “Kambe se nkarhi wu fambile. Mavhengele ya pfarile.”

“Hee, hee,” ku gigela Felix. “Kombela mana wa wena a ku nyika ndzhumba. Kombela ndzhumba wa le Vupeladyambu bya Afrika. Sweswi pfala mahlo nakambe u endla xinavelo. Sala kahle, Lethabo!”

Lethabo u pfale mahlo, “Ndzi navela ku va ni ndzhumba,” a vula. A pfula mahlo. Felix a fambile.

“Manana! Manana!”

“Xana ku na mhaka, Lethabo?” ku vutisa mana wa Lethabo a ri karhi a tsutsumela ekamareni.

“Manana, ndzi ta lava ndzhumba hi siku ra ku velekiwa ka mina!”

“Kambe Lethabo − ndzhumba?” Mana wa yena a dzungudza nhloko.

“Ku nga ri ndzhumba wun’wana ni wun’wana, Manana. Ndzhumba wa le Vupeladyambu bya Afrika, ndza kombela.” A ri karhi a yimbelela loko a ri karhi a cina kwala kamareni ra yena. Dum dum de dum!

Mana wa Lethabo a ri karhi a yingisela ku yimbelela. A ehleketa hi tata wa yena. A tsundzuka hi laha a va tshamile ehandle ka yindlu ya mabyanyi emasaneni. Exikarhi ka milenge ya yena a ku ri ni ndzhumba lowukulu. A ri karhi a wu chaya, ku rhamba vavanuna ni vavasati ku ta enkhubyeni. Ndzilo wu ri karhi wu vuvumela. A ri karhi a n’wayitelela Lethabo, ntukulu wa yena wa nhwanyana, loko a etlele emavokweni ya mana wa yena.

“Oh, ndzi navele tata wa mina,” Manana a ehleketa. “Yima nyana! Ndza ha ri na swin’wana swa yena eka sutikheyisi leyi nga ehansi ka mubedwa.”

Manana u kumile sutikheyisi ehansi ka mubedwa. “Ehe, ku na swipamu eka yona!” Manana a vilela.

Hi ku twa rito ra yena, mapume ya balekela kule. Manana u humesele sutikheyisi ehandle kutani a yi pfula. Endzeni u kumile ndzhumba lowutsongo − lowu ringaneleke Lethabo.

“Oh, ndza khensa, Tatana! Ndza wu tsundzuka ndzhumba lowu! U wu endlerile Lethabo!”

A ku ri hava pfumawulo lowu humaka ekamareni ra Lethabo. Manana u nyandlamerile ku ya ekamareni a pfula rivanti. Ku vangama ka n’weti a ku tlhave Lethabo loko a etlela. Manana u tekile ndzhumba ekusuhi ni mubedwa ehansi kutani a ntswontswa Lethabo erhameni. “Va na ni siku ra kahle ra ntsako ra ku velekiwa ka wena, Lethabo,” a hlevetela. “Va na ni siku ra kahle ra ku velekiea ku suka ka mina na kokwani wa wena.”

Birthday wish_4