Feleng o ithuta go bala | Nal'ibali
Home | Written stories | Multilingual stories | Feleng o ithuta go bala

Written stories

Feleng o ithuta go bala

Author

Joanne Bloch

Illustrator

Maja Sereda

Translator

Phetolelo ka Mpho Masipa

Feleng yo e bego e le Tšhupa o be a rata dikanegelo. ‘Mma,’ o be a realo bošego bjo bongwe le bjo bongwe, ‘re anegele kanegelo hle. Re tshepiša gore ge o fetša re tla leba malaong. Re a kgopela hle, re tloga re kgopela hle!’

Mma Ditšhupa o tseba kanegelo e tee fela, gomme o be a lapišitšwe ke go e anega. Efela Feleng le bana ba bangwe ba tšhupa ba kgopetše ka fao a ilego a feleletša a ba anegela. O ile a ba botša ka bohlagahlaga bja gagwe bja ka moraleng. O boletše ka leeto la gagwe le le telele fao, le ka dilo ka moka tše dikgolo, tša go makatša tšeo a di bonego ka dirakeng. ‘Batho ba diriša dilo tše dintši, bjalo ka dikomiki, dipoleiti le malepola,’ a realo. ‘Batho ba makatša kudu!’

Karolo ya bose ya kanegelo e bile ge Mma Ditšhupa a botša bana ka dijo tšeo a kwelego tatso ya tšona. ‘E be e le dikoromola, matlakala a diapola, makakwana a bogobe a bose le dithoro tša swikiri ka morago ga setofo …’ a realo.

‘Hmm!’ ke mantšu a batho bao ba swarwago ke boroko, ‘hmm, hmm!’

Ka bjako mahlo a bona a ile a bulega kudu. O fihlile karolong ya kanegelo ya go tšhoša – letšatši leo ka lona motho a kilego a leka go pšhatlaganya. ‘Ke ile ka kitima kudu!’ a realo Mma Ditšhupa, a pshikološa mahlo, gomme bana ka moka ba tšhupa ba thuthumela ba ngunanguna le go binabiniša manakana … Seo se ra gore e be e le nako ya go robala.

Ka letšatši le lengwe, Mma Ditšhupa o ile a botša bana ba gagwe gore ba ye goja matena kua ntle. ‘Feleng, o yo mogolo,’ a realo. ‘O hlokomele bana ba geno gabotse hle.’

Ditšhupa ga di je ka mehla, ka fao ditšhupa tše dinnyane di be di thabile kudu. Ka go fela pelo, di ile tša emela batho ba tloga ka moka gomme ya ba setu ka ngwakong. Ka o tee ka o tee di ile tša swamologa mongeng wa lebota moo di bego di dula. ‘Ntšhaleng morago,’ gwa hebahebetša Feleng. ‘Le dire se ke se dirago.’

Di ile tša namelela ka leoto la tafola ye kgolo tša ya godimo. Godimo ga tafola go be go na le dipuku tše tharo goba tše nne tšeo di bego di butšwe le pampiri le dikhrayone di phatlaletše. ‘Lebelelang dijo tša bose, di emetše rena!’ go kgahlega Phuti ngwana wa gabo Feleng. ‘Ke gabotse ge bana ba batho ba senya!’

‘Agaa!’ bana ba tšhupa ba realo ba namela mokokotlo wa ye nngwe ya dipuku. ‘Agaa, agaa!’

Ka pela, Feleng a bolela. ‘Le se je dipuku,’ a realo. ‘Le ka upše le je sela.’ A šupa senthalwa sa go phuthagantšhwa. ‘Se tla ba bose. Se na le khrayone ya bose go sona.’

‘Go lokile gona,’ ba realo bana ba gabo. Ba be ba ka se lwe le yena ka ge ba swerwe ke tlala kudu. Ka pejana ba ile ba kobola sengwalwa sela – ka moka ga bona ntle le Feleng. O thomile ka go lebelela dithalwa tše diso le diswantšho tša go taga matlakaleng a butšwego a puku. O ile a fofela ka gare ga yona, gomme a sepela ka go nanya go tloga sethalweng se tee go ya go se sengwe. Mathomong bana ba gabo ba be ba sa lemoge se a se dirago ka ge ba be ba eja. Ka moragonyana ngwana wa gabo Fifi o ile a lebelela godimo. ‘O dira eng, Feleng?’ a botšiša ka lentšu la godimo la go tswinya. ‘Ke ka lebaka la eng o sa je?’

Feleng o ile a myemyela. ‘Ema o tla bona,’ a realo. ‘Ke tla go botša ka moragonyana.’

Bošegong bjoo, ge ditšhupa tše dinnyane di iphuthile godimo ga mmago tšona mongeng wa leboto, Feleng o ile a thoma go bolela. ‘Ke tseba gore o nyaka eng!’ a realo Mma Ditšhupa. O be a thabile morago ga go fetša letšatši a le tee ka gae a na le khutšo. ‘Le be le nyaka gore ke le anegele kanegelo.’

Feleng a šena. ‘E sego bošego bjo,’ a realo. ‘Fifi, botša Mma ka se ke se dirilego lehono.’

Ge Mma Ditšhupa a ekwa ka fao Feleng a sepetšego dithalweng tša ka pukung mola bana ba bangwe ba eja, mmagwe o ile a belaela. ‘O be o dira eng, Feleng?’ a botšiša. ‘Wa tseba gore bana bohle ba swanetše goja.’

‘Ke tla ja gosasa,’ a realo Feleng. ‘Lehono ke dirile se se kaone – ke ithutile go bala!’ O ile a hlaloša ka fao a bonego maswao a maso letlakaleng le diswantšho. ‘Ke lemogile gore di mpotša se sengwe,’ a realo. ‘Morago ga nakonyana, ke ile ka thoma go kwešiša gore dithalwa di ra goreng … ke ditlhaka, gomme ditlhaka di dira mantšu. Mantšu a dira mafoko, gomme mafoko a dira dikanegelo. Ka fao, bošegong bjo o ka khutša, Mma – bošego bjo ke sebaka sa ka sa go anegela LENA kanegelo!’

Ka fao, Feleng a anegela Mmagwe le bana ba gabo kanegelo ka ga ngwana wa motho yo a ilego a ya nokeng gomme a hlakana le kwena. ‘Noka ke eng? Kwena ke eng?’ gwa botšiša ditšhupa tše dinnyane.

‘Ga ke tsebe,’ gwa sega Feleng, ‘Ke tla botšiša gosasa. Efela seswantšho se bontšhitše sebopiwa se segolo sa go tšhoša sa molomo o mogolo kudu.’

‘Bjalo ka motho!’ a realo Mma ka letšhogo, bana ka moka ba ditšhupa ba ile ba thuthumela, ba ngunanguna, ba binabiniša manakana … Se se ra gore ke nako ya go ya malaong.