Ka letšatši le lengwe Mandla o be a sepela ge a tla kopana le Tlou yeo e bego e phonkgela ka nokeng. Tlou e be e bonala e thabile kudu. E ile ya phaphasetša ditsebe tša yona tše dikgolo gomme ya šašetša meetse godimo moyeng ka mmogo wa yona o motelele.

            “Dumela,” a realo Mandla, a emišetša Tlou seatla.

            Tlou e ile ya lebelela Mandla kua tlase gomme ya emiša mmogo wa yona.

            “Dumela, Mandla,” a realo ka lentšu la gagwe le lekoto.

            “Mmogo wa gago o a makatša,” a realo Mandla.

            “O ra ona?” Tlou ya lebelela mmogo wa yona. “Ke nagana gore o bjalo, ga go bjalo?”

            “Ke dumela gore go bose go šašetša mmele wa gago ge go fiša,” a realo Mandla.

            “Hee, ga ke dire seo fela,” a realo Tlou. “Ke kgona le go kga dienywa mehlareng ka mmogo wa ka le go gogela makala fase. Ge ke rata nka o diriša go dira lešata le legolo. Seo se bitšwa go letša porompeta! E re ke go bontšhe.”

            Tlou ya taolla mmogo wa yona. Brrrrpprumph! Gwa tšwa lešata le legolo, la bose. Modumo wa lona wa kwagala lešokeng gomme dinonyana tša tšhaba go tšwa mohlareng wa kgauswi. Mandla o ile a bina gona fao gomme a sega.

            “Seo se a kgahliša,” a realo. “O kare nkabe ke na le mmogo go swana le wena.”

            Mandla a tlogela Tlou a bapala ka nokeng a ya ka lešokeng. O ile a bea letsogo nkong, a koba letsogo, a sopa seatla sa gagwe sa ba e ke o na le mmogo wa tlou. A leka go fula dithetlwa mohlareng. Efela o be a sa lebelele fao a yago gona gomme … PHUU! A thula se sengwe.

            “Ijoo,” a realo, a wa.

            O thutše selo sa mmala wo motsothwa le wa namune. E bonala e etšwa tlase mohlabeng gomme e eya godimo makaleng.

            “Go direga eng kua tlase?” la realo lentšu go tšwa godimo.

            “Thutlwa!” a realo Mandla a lebelela godimo.

            “Ke eng?” gwa botšiša Thutlwa.

            “Ke nna. Mandla!”

            “Mang?” gwa botšiša Thutlwa.

            Hlogo ye kgologadi kua mafelelong a molala o motelele e tla fase ka mehlareng.

            “Aa, dumela, Mandla,” a realo Thutlwa.

            “Dumela, Thutlwa, ntshwarele ge ke go thutše. Ke be ke itira o kare ke na le mmogo wa go swana le wa Tlou gomme ke sa lebelele fao ke yago gona.”

            “Mmogo wa go swana le wa Tlou?” gwa botšiša Thutlwa.

            “Tlou o na le mmogo wa botse,” a realo Mandla. “O kgona go šašetša mmele wa gagwe ka meetse a kga le dienywa mehlareng gomme a ba a dira le lešata le legolo.”

            “Agaa,” a realo Thutlwa, “seo ke bohlale, efela ka molalala wo wa ka o motelele nka dira tše dintši go feta tšeo.”

            “Go swana le eng?” gwa botšiša Mandla.

            “Nka fihlelela bogodimo bja mehlare, fao go nago le matlakala a mohlodi wo bose. Ke kgona go bona gohle ka lebelela le fao go lego kotsi. Leleme la ka le lona le kgethegile,” a realo Thutlwa. “Ke le letelele kudu.” Thutlwa a ntšha leleme la gagwe le lephepolo. “Ebile ke le lekoto, se se ra gore nka ja mo mehlareng le ge e na le meetlwa. Mehlare ya go ba le meetlwa e na le matlakala a mabose, wa tseba,” a realo Thutlwa.

            “Ke gabotse,” a realo Mandla. “O kare nkabe ke le yo motelele bjalo ka wena Thutlwa, ke be ke tla kgona go bona ka godimo ga mehlare ka ja matlakala a o bolelago ka ona gantši.”

            “O se be setlaela,” a realo Thutlwa. “Bašemane ga ba je matlakala. Se se nkgopotša gore ke nako ya matena a bobedi a ka. Ke tla go bona ka morago, Mandla.”

            Gomme Mandla a tšwela pele go sobelela ka lešokeng, a beile matsogo a mabedi ka godimo ga hlogo bjalo ka molala wa thutlwa gomme a ekga matlakala a mehlare.

            “O dira eng?” gwa botšiša lentšu la tlase.

            Mandla a fofela morago ka letšhogo.

            “Ke be ke sa re ke a go tšhoša,” la realo lentšu la tlase. Kwele ye pududu ye nnyane ya realo ka mothaladi wa go dikologa botlase bja yona o mošweu, ya tšwa ka lešokeng.

            “Kwele!” a realo Mandla. “O swanetše go ba o homotše go feta diphoofolo tšohle.”

            Kwele ya lewa ke dihlong. “O motho wa go loka, Mandla. Go homola go nthuša gore ke dule ke bolokegile. Ga ke nyake go bona diphoofolo tše tša go dira lešata ka moka ga tšona.”

            “Go homola ke leano le lebotse,” a realo Mandla. “O kare nka gagaba bjalo ka wena, Kwele.”

            “O leke seo ka nako ye nngwe! O hloka go itlwaetša gantši gore o swane le nna. Ke tla go bona, Mandla,” a realo Kwele, a tsena ka lešokeng.

            Gomme Mandla a tsena lešokeng ka go nanya, a nanankela bjalo ka Kwele. E se kgale a kgola ke kalana gomme a wela godimo ga mokgobo wa matlakala. Gwa kwagala sesego sa tlase go tšwa lešokeng gomme Mandla a bona gadi ya Kwele ye pududu e tsena lešokeng. Mandla a kitima a tšwa ka lešokeng a lebile ntlong ya gagwe. Mmagwe o be a anega diaparo ka ntle.

            “Mma?” a realo ka lentšu la tlase.

            “Bothata ke eng, Mandla?” gwa botšiša mmagwe. “O reng o bonala o sa thaba?”

            “Mma, nkane ke se na mmogo bjalo ka Tlou? Nkane ke se na molala o motelele bjalo ka Thutlwa? Gona nkane ke sa kgone go gagaba bjalo ka Kwele? Di bohlale kudu gomme ga ke ikwe ke kgethegile le gatee.”

            Mmagwe a obama a mo atla phatleng.

            “Mandla, ge nkabe o na le mmogo wa go swana le wa Tlou, ke be nkase kgone go go atla ge o eya malaong. Gomme ge nkabe o na le molala o motelele bjalo ka wa Thutlwa, ke be nkase kgone go go kukela ka matsogong a ka ka go hwidinya. Gape nagana, ge nkabe o homotše bjalo ka Kwele, ke be nkase go hwetše gore ke go gokare.”

            Mmago Mandla a mo gogela kgauswi le yena. “Motho yo mongwe le yo mongwe o na le selo sa go kgethega. Ke go rata ka tsela ye o lego ka yona. Gomme go nna, o kgethegie go feta diphoofolo tšohle tša lešoka,” a realo.

E ba le boitlhamelo!

Tšea nako o boledišana le bana ba gago ka ga tšeo di dirago gore ba kgethege. (O se lebale gore ba hlaloše gore ke ka lebaka la eng ba nagana gore ba kgethegile!) Ka morago šišinya gore ba thale diswantšho tša bona ba feleletše lefoko, “Ke kgethegile ka gobane …” ka tlase ga diswantšho tša bona.